Lupke Derks
Lupke Derks, geb. in 1746.
tr.
met
Tammo Jacobs Geertsema.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jacob Tammes | | | †1843 | Beerta [Gr] | | 1 | 0 |
Tonko Frericks
Tonko Frericks.
tr.
met
Engel Entes.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Ente Tonkes | *1729 | Woldendorp [Gr] | | | | 1 | 1 |
Engel Entes
Engel Entes.
tr.
met
Tonko Frericks.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Ente Tonkes | *1729 | Woldendorp [Gr] | | | | 1 | 1 |
Aaltje Ottes Pietersen
Aaltje Ottes Pietersen1, ovl. te Beerta [Gr]1 op vrijdag 7 jul 18261,1.
tr. (Jan Edes Edes 31 jaar oud) te Woldendorp [Gr]1 op vrijdag 15 dec 17691,1
met
Jan Edes Edes (Jan) Boer1, zn. van Ede Pieters en Jantien Jans, geb. te Woldendorp [Gr] op zondag 11 mei 1738, ged. te Woldendorp [Gr]1 op zondag 11 mei 17381,1, ovl. (90 jaar oud) te Beerta [Gr] op zondag 18 jan 1829.
Uit dit huwelijk 2 dochters:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jantjen | *1770 | Woldendorp [Gr] | | | | 0 | 0 |
2 | Aaltje Jans | *1773 | Beerta [Gr] | †1829 | Beerta [Gr] | 56 | 2 | 3 |
Ottoe Pieters
Ottoe Pieters, ovl. in 1762.
tr.
met
Aaltjen Jans.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Aaltje Ottes | | | †1826 | Beerta [Gr] | | 1 | 2 |
Aaltjen Jans
Aaltjen Jans.
tr.
met
Ottoe Pieters, ovl. in 1762.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Aaltje Ottes | | | †1826 | Beerta [Gr] | | 1 | 2 |
Jantjen Jans
Jantjen Jans, geb. te Woldendorp [Gr] voor zondag 23 sep 1770, ged. te Woldendorp [Gr]1 op zondag 23 sep 17701,1.
- Vader:
Jan Edes Edes (Jan) Boer1, zn. van Ede Pieters en Jantien Jans, geb. te Woldendorp [Gr] op zondag 11 mei 1738, ged. te Woldendorp [Gr]1 op zondag 11 mei 17381,1, ovl. (90 jaar oud) te Beerta [Gr] op zondag 18 jan 1829, tr. (31 jaar oud) te Woldendorp [Gr]1 op vrijdag 15 dec 17691,1.
Aaltje Jans Boer
Aaltje Jans Boer1, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1.
- Vader:
Jan Edes Edes (Jan) Boer1, zn. van Ede Pieters en Jantien Jans, geb. te Woldendorp [Gr] op zondag 11 mei 1738, ged. te Woldendorp [Gr]1 op zondag 11 mei 17381,1, ovl. (90 jaar oud) te Beerta [Gr] op zondag 18 jan 1829, tr. (31 jaar oud) te Woldendorp [Gr]1 op vrijdag 15 dec 17691,1.
tr. (1)
met
Klaas Alderts, zn. van Aldert Geerts en Harmke Klazen, geb. te Eexta [Gr]1 op dinsdag 26 aug 17661,1, ged. te Eexta [Gr]1 op zondag 31 aug 17661,1.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Harmke Klaassens | *1797 | Beerta [Gr] | †1865 | Oostwold [Gr] | 67 | 1 | 0 |
tr. (resp. minstens 28 en 37 jaar oud) (2) te Beerta [Gr]1 op donderdag 19 feb 18011,1
met
Derk Sietes Derksema1, zn. van Sieto Roberts en Afijn Jans, geb. te Beerta [Gr]1 op vrijdag 1 apr 17631,1, ovl. (68 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op maandag 4 apr 18311,1.
Uit dit huwelijk 2 zonen:
Klaas Alderts
Klaas Alderts, geb. te Eexta [Gr]1 op dinsdag 26 aug 17661,1, ged. te Eexta [Gr]1 op zondag 31 aug 17661,1.
tr.
met
Aaltje Jans Boer1, dr. van Jan Edes Edes Boer en Aaltje Ottes Pietersen, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1, tr. (2) met Derk Sietes Derksema1. Uit dit huwelijk 2 zonen.
Uit dit huwelijk een dochter:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Harmke Klaassens | *1797 | Beerta [Gr] | †1865 | Oostwold [Gr] | 67 | 1 | 0 |
Harmke Klaassens Alderts
Harmke Klaassens Alderts1, geb. te Beerta [Gr]1 op zondag 30 jul 17971,1, ged. te Beerta [Gr]1 op woensdag 9 aug 17971,1, ovl. (67 jaar oud) te Oostwold [Gr]1 op maandag 3 jul 18651,1.
- Vader:
Klaas Alderts, zn. van Aldert Geerts en Harmke Klazen, geb. te Eexta [Gr]1 op dinsdag 26 aug 17661,1, ged. te Eexta [Gr]1 op zondag 31 aug 17661,1, tr.
- Moeder:
Aaltje Jans Boer1, dr. van Jan Edes Edes Boer en Aaltje Ottes Pietersen, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1, tr. (2) met Derk Sietes Derksema1. Uit dit huwelijk 2 zonen.
tr. (20 jaar oud) te Midwolda [Gr]1 op maandag 16 feb 18181,1
met
Otto Samuels Knotnerus.
Derk Sietes Derksema
Derk Sietes Derksema1, geb. te Beerta [Gr]1 op vrijdag 1 apr 17631,1, ovl. (68 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op maandag 4 apr 18311,1.
- Vader:
Sieto Roberts, geb. in 1723, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) in 1795, tr.
tr. (resp. 37 en minstens 28 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op donderdag 19 feb 18011,1
met
Aaltje Jans Boer1, dr. van Jan Edes Edes Boer en Aaltje Ottes Pietersen, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1, tr. (1) met Klaas Alderts. Uit dit huwelijk een dochter.
Uit dit huwelijk 2 zonen:
Sieto Roberts Derksema
Sieto Roberts Derksema, geb. in 18031,1, ovl. (ongeveer 64 jaar oud) in 18671,1.
- Vader:
Derk Sietes Derksema1, zn. van Sieto Roberts en Afijn Jans, geb. te Beerta [Gr]1 op vrijdag 1 apr 17631,1, ovl. (68 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op maandag 4 apr 18311,1, tr. (resp. 37 en minstens 28 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op donderdag 19 feb 18011,1.
- Moeder:
Aaltje Jans Boer1, dr. van Jan Edes Edes Boer en Aaltje Ottes Pietersen, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1, tr. (1) met Klaas Alderts. Uit dit huwelijk een dochter.
Robert Derks Derksema
Robert Derks Derksema1, geb. in 18121, ovl. (ongeveer 40 jaar oud) in 18521,1.
- Vader:
Derk Sietes Derksema1, zn. van Sieto Roberts en Afijn Jans, geb. te Beerta [Gr]1 op vrijdag 1 apr 17631,1, ovl. (68 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op maandag 4 apr 18311,1, tr. (resp. 37 en minstens 28 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op donderdag 19 feb 18011,1.
- Moeder:
Aaltje Jans Boer1, dr. van Jan Edes Edes Boer en Aaltje Ottes Pietersen, geb. vermoedelijk te Beerta [Gr] voor zondag 10 jan 1773, ged. te Beerta [Gr]1 op zondag 10 jan 17731,1, ovl. (minstens 56 jaar oud) te Beerta [Gr]1 op zaterdag 7 feb 18291,1, tr. (1) met Klaas Alderts. Uit dit huwelijk een dochter.
Aldert Geerts
Aldert Geerts.
tr.
met
Harmke Klazen.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Klaas | *1766 | Eexta [Gr] | | | | 1 | 1 |
Harmke Klazen
Harmke Klazen.
tr.
met
Aldert Geerts.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Klaas | *1766 | Eexta [Gr] | | | | 1 | 1 |
Otto Samuels Knotnerus
Otto Samuels Knotnerus.
tr. (Harmke Klaassens 20 jaar oud) te Midwolda [Gr]1 op maandag 16 feb 18181,1
met
Harmke Klaassens Alderts1, dr. van Klaas Alderts en Aaltje Jans Boer, geb. te Beerta [Gr]1 op zondag 30 jul 17971,1, ged. te Beerta [Gr]1 op woensdag 9 aug 17971,1, ovl. (67 jaar oud) te Oostwold [Gr]1 op maandag 3 jul 18651,1.
Sieto Roberts
Sieto Roberts, geb. in 1723, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) in 1795.
tr.
met
Afijn Jans, ovl. in 1792.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Derk Sietes | *1763 | Beerta [Gr] | †1831 | Beerta [Gr] | 68 | 1 | 2 |
Afijn Jans
Afijn Jans, ovl. in 1792.
tr.
met
Sieto Roberts, geb. in 1723, ovl. (ongeveer 72 jaar oud) in 1795.
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Derk Sietes | *1763 | Beerta [Gr] | †1831 | Beerta [Gr] | 68 | 1 | 2 |
Nn Nn
Nn Nn.
tr.
met
Edzo Doedens, zn. van Doe Augustinus en Nn Nn, landbouwer te Noordbroek [Gr], ovl. tussen dinsdag 21 mrt 1617 en maandag 22 jan 1618 , tr. (1) met Frouwcke Aijssens. Uit dit huwelijk 3 kinderen.
Aantekeningen bij Lupko Ewens.
HISTORISCHE ACHTERGRONDEN ROND 1400.
Albrecht van Beieren.
Albrecht van Beieren (25 juli 1336 - 16 dec. 1404) (Bron: WP).
Albrecht van Beieren, aan wiens voorgeslacht de Duitse keizer het oppergezag in de Friese landen ooit heeft geschonken, doet vanaf 1396 pogingen die gebieden ook feitelijk onder zijn gezag te brengen. Tegen het eind van de eeuw erkennen de voormannen in belangrijke delen van Westerlauwers Friesland hem als hun landsheer.
Niet ten onrechte ervan uitgaande dat de stad Groningen ook tot de Friese landen behoort, tracht Albrecht van Beieren ook de stad voor zich te winnen. De meerderheid van het stadsbestuur verzet zich daartegen.
Albrecht van Beieren trekt Friesland ook binnen met het oogmerk een einde te maken aan de kaapvaart op de Zuiderzee door de zgn. 'Likedelers' (hun buit wordt verdeeld in gelijke porties), die opereren vanuit de Lemmer.
De zeerovers hebben oorspronkelijk hun domicilie met name in Oost-Friesland, waar zij bekend staan als Vitaliënbrüder. Deze laatste naam voert terug op eerdere (deels legale) activiteiten in de Oostzee. In het kader van het Hanzeverbond is ook de stad Groningen rond 1400 betrokken bij de bestrijding van piraterij op de Noordzee en de Wadden. In 1422 vindt nog een expeditie plaats tegen kapers uit Dokkum en Ezumazijl.
Zegel van Albrecht van Beieren. Dit zegel behoort bij een oorkonde van 19 apr 1396, waarin de graaf een school schenkt aan de stad Hoorn (Bron: Gemeentearchief van Hoorn, inv. nr. 47 B request. 76).
De positie van de prefect komt in het begin van de 14e eeuw opnieuw ter discussie. Rond 1309 woedt een hevige strijd tussen de prefect en zijn aanhangers ('die van de Herestraat') en de families Folkerdinghe en Harderinge (de zgn. Westerpartie). Daarbij wordt het dan juist gereedgekomen nieuwe stadhuis op de Grote Markt vanwege de prefect afgebroken. Het wordt in 1311 herbouwd. (Mogelijk staat al in 1255 een raadhuis op de Grote Markt.).
Na 1321 komt de titel 'prefect' in de stadsgeschiedenis niet meer voor.
De autonomie van de stad blijkt in deze periode o.m. uit de codificatie van de rechten van het stadsbestuur in het 'stadboek' (1311 en 1330). Wel geeft in 1310 de landsheer (dan bisschop Gwijde van Avesnes) nog de aanwijzing dat in het stadboek de rol van de raad als rechtbank voor alle Groningers, dus zonder uitzonderingen, moet worden vastgelegd.
In de loop van de 14e eeuw wordt de relatie met de formele landsheren van Groningen, de bisschoppen van Utrecht, in de praktijk een louter financiële. In 1380 erkent de stad nog eens het belastingrecht van de bisschop.
Het bisdom is echter dan al, om economische redenen (geldgebrek is doorgaans het belangrijkste probleem van het bisdom), er toe overgegaan het Gorecht met de heerlijkheid Selwerd te verpachten aan leden van het prefectengeslacht Ten Hove van Selwerd. Na een periode van wanbetaling door de Ten Hoves verkrijgt de stad in 1392 een groot deel van de prefectuur zelf in pacht. De rechtspraak (het gericht van Selwerd) en het muntrecht gaan over naar de stad. De munten dragen het randschrift 'Moneta Nova Groniensis': nieuw Gronings geld.
Groningen voert ook het wapen van de prefectuur: een schild met een groene baan en dito wimpel. Een eerste afbeelding van het wapen dateert uit 1263. De betekenis van de kleur groen in het wapen is onbekend; mogelijk is er een relatie met de eerdere status van de prefectuur als domein van de Salische keizers. De groene baan is in later eeuwen opgenomen in de stedelijke vlag. De wit-groen-witte vlag is nooit officieel vastgesteld, maar is voor het eerst uitgestoken - door particulieren - in 1869, door het stadsbestuur op een enkel gebouw in 1907 en volop eerst vanaf 1952. De kleuren wit en groen vormen daarnaast het centrale kruis in de provinciaal Groningse vlag (vastgesteld in 1950). Zie verder par. 266.
De financiële problemen van het bisdom zijn onder meer het gevolg van de hoge afkoopsommen die een nieuw te benoemen bisschop moet betalen aan concurrerende kandidaten voor het ambt, aan hoge ambtenaren, steden, e.d.: alles in ruil voor hun steun. Ook voor de wijding door de paus moet worden betaald. Tenslotte zijn er de kosten van het bisschoppelijk leger.
In 1393 wordt de bisschopszetel van Utrecht ingenomen door Frederik van Blankenheim. Het domkapittel draagt hem bij die gelegenheid alle rechten en goederen van het bisdom over. De bestaande pachtovereenkomst met Groningen blijft daarbij in stand. Ook overigens streeft de bisschop - om machtspolitieke redenen - althans voorlopig naar goede verhoudingen met de stad. In 1399 komt een verdrag tot stand waarin Groningen belooft geen andere heer te zullen aannemen als dat zou strekken tot nadeel van de bisschoppen of het bisdom van Utrecht. De bisschop op zijn beurt belooft Groningen te zullen steunen in de strijd tegen vreemde heren (in casu de graven van Holland: vgl. par. 037).
In Drenthe moet de kastelein van Coevorden zich in 1395 opnieuw onderwerpen aan het gezag van de bisschop.
De houding van de bischop verandert als uit de stad verdreven Vetkopers zijn hulp inroepen. Frederik van Blankenheim ziet nu mogelijkheden Groningen meer aan zich te binden. Hij slaat in 1400 een kortdurend beleg voor de stad. Deze militaire actie staat in de historie bekend als de Groninger oorlog.
De belegering vindt o.m. plaats vanaf de Kempkensberg (in het huidige Sterrebos). Schansen, met van de naam van de bisschop afgeleide namen als Blankeweer (bij Noordlaren) en Blankevoorde (bij Glimmen in een bocht van de A) blijven na het opbreken van het beleg dienen om de toegangsroutes naar Groningen te kunnen blokkeren, om zodoende strooptochten van de Groningers in Drenthe te voorkomen.
Het grensgebied tussen het Groningen en Drenthe wordt in de Middeleeuwen gemarkeerd door wederzijdse versterkingen. Ook de namen Weerdenbras en Nutspete worden in dit verband genoemd.
- Vader:
Focko (Focco, Focce, Focke) Ewesma (Eusma, Ewens, Ewes) (Ackinga), zn. van Ewo Erickes van Emden en Bawe Ukena Tho Dijkhuizen, geb. te Woltersum, Gem. ten Boer circa 1390, komt voor als hoofdeling en ridder te Woltersum [Gr], relatie (1) met NN Nn. Uit deze relatie een dochter, tr. (2).
| |
tr. (1)
met
Anna Writsers, geb. in 1420, ovl. (ongeveer 40 jaar oud) circa 1460.
tr. (2)
met
NN Tho Solwert (Nn), dr. van Popko Tho Solwert en NN Sebes.
Uit dit huwelijk 4 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Nn | *1457 | | | | | 0 | 0 |
2 | Tiddo | *1462 | Siddeburen [Gr] | | | | 1 | 3 |
3 | Nanna | *1463 | Beerta [Gr] | †1500 | | 37 | 1 | 3 |
4 | Focko Ewens | *1464 | Solwerd, Gem. Appingedam | †1520 | Leermens [Gr] | 56 | 2 | 5 |
Dossier:
')}