Winschoten heeft vóór de oorlog een bloeiend Joods leven en krijgt in 1797 een synagoge in de Langestraat.  In 1854 wordt de grote synagoge in de Bosstraat in gebruik genomen met rechts een school, kosterswoning en slachthuis.

Links van de Synagoge verrijst omstreeks 1900 de nog aanwezige rabbinaatswoning; ook de synagoge staat er nog.

In april 1934 schenkt het tijdschrift Noorden in Woord en Beeld aandacht aan het feit dat de voorzanger-leraar van de Israëlitische Gemeente te Winschoten als zodanig zijn 35-jarig jubileum viert.

Het is Abraham Josef van Gelder, die in het onderschrift wordt omschreven als 'eerwaarde heer', een erudiet en alom gerespecteerd man dus.

Alles is nog koek en ei in 1934. Tijdens de receptie in de Joodse school wordt Van Gelder, die in Groenlo is geboren, 'hartelijk door velen gehuldigd'. En op de feestavond van de Israëlitische Rederijkerskamer klinken 'welgemeende woorden en felicitaties'.

Abraham van Gelder is gehuwd met Sibilla Heijmans en ze krijgen in Winschoten vier zonen.

We kennen allemaal de dramatische afloop van de Joodse gemeenschap en ook die van Winschoten.

Abraham van Gelder en Sibilla sterven beide in 1943 in Sobibor.

Zoon Henri, getrouwd met Feiga Rufaite sterft in 1942 in Auschwitz samen met zijn vrouw en hun dochter Lizzy.

Zoon Bernard, die ongehuwd is, komt als militair krijgsgevangene in 1943 om bij de Birmaspoorlijn in Thailand. Zijn tweelingbroer Salomon is ook ongehuwd en sterft in 1943 in Auschwitz.

Alleen zoon Jozef, militair en boekhouder van beroep overleeft met zijn gezin de oorlog. Hij trouwt in 1937 met Rozetta Bertha Hartog en ze krijgen twee kinderen, Paul en Yolande en wonen in die tijd in Amsterdam.

Na de oorlog vertrekken ze naar Nederlands Oost-Indië, maar Jozef overlijdt uiteindelijk in 1982 te Voorburg.

Rozetta, overlijdt in 2002 in Apeldoorn. Ze wordt 92 jaar.