Vandaag op NazatenDeVries.nl:

  Dit keer hebben een levensverhaal geplaatst. Dit verhaal is oorspronkelijk geschreven door Piet Borghardt. Van Piet hebben we eerder ook al gegevens geplaatst. Dit verhaal betreft het levensverhaal van Geert Huising en Pietertje Thedinga. Het is bewerkt voor NZD en uitgebreid met verdere gegevens door de webmaster, zodat het niet alleen voor de familie van Piet, maar ook voor andere genealogen leuk is om te gaan lezen. Geert heeft een molen gehad, die later is overgegaan naar zijn zoon Jan. De opvolger van deze molen staat er nog steeds en de geschiedenis daarvan is ook in het verhaal opgenomen. Genealogie is tegenwoordig niet alleen maar meer het vergaren van datums en gegevens, maar wordt steeds meer het opstellen van een levensverhaal. Daarom hoop ik dat dit levensverhaal er mag toe bijdragen ook eens in de pen te klimmen. Foto: Geert Huising en Pietertje Thedinga op latere leeftijd.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Wie het woord 'Upstalsboom' voor het eerst leest, ziet daarbij eerst het woord 'boom' en denkt dat het een boomsoort is. Dit is echter onjuist. Ergens heeft het wel iets te maken met een boom, boomstam of iets dergelijks, maar het is een rechtsplaats geweest van de Friezen tussen Vlie en Bremen waar men bij elkaar is gekomen om rechtspraak te doen over algemene aangelegenheden ten tijde van de Friese vrijheid.
De plek waar dat in het verre verleden is gebeurd, bestaat nog steeds en in de negentiende eeuw is daar een gedenkteken geplaatst in de vorm van een piramide opgetrokken met veldkeien. De Upstalsboom bevindt zich uiteraard in het oude Friese landschap in wel in de buurt van Aurich. Daar zijn de vertegenwoordigers van de Friese landen naar toe getrokken om gezamenlijk afspraken tijdens de Friese vrijheid vast te leggen.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Wie Leens zegt, denkt daarbij ondermeer aan de Van Starkenborghs, Gratia Susanna Clant, Anna Habina Lewe en de borg Verhildersum. Deze zijn echter ook allemaal gerelateerd aan de kerk van Leens, die genoemd is naar Petrus en daarom de Petruskerk heet, net als die van Pieterburen.
In de kerk herinnert veel aan het geslacht Van Starkenborgh, maar ook aan Van Bolhuis en anderen. Vooral staat de kerk bekend om het orgel dat de hele westwand beslaat en gemaakt is door Albertus Anthonie Hinsz in opdracht van Anna Habina Lewe. In 1733/34 wordt het orgel geplaatst. Het is een van de mooiste in de provincie Groningen en is vrij recent in 2020/21 gerestaureerd.
Dit artikel gaat met name over de rijke geschiedenis van de kerk te Leens, waar regelmatig orgelconcerten worden gehouden en is voorzien van veel foto's uit heden en verleden.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  In de afgelopen dagen hebben we het uitgebreid gehad over bewoners van de borg Verhildersum bij Leens, Gratia Susanna en Allard Tjarda en.... Het geslacht Van Bolhuis komt ook voor op de borg. Over het geslacht Van Bolhuis staat onder 'Genealogie' een artikel over dit geslacht. Nog oudere bewoners zijn de Onsta's geweest. Over dit geslacht kun je het een en ander vinden in 'De Genealogie van de nazaten De Vries en andere Groninger geslachten'.

Om de gegevens over de borg verder af te ronden plaatsen we vandaag een (vrijwel) compleet verhaal over de borg Verhildersum en het daarbij behorend landgoed van 32 ha groot, de tuin, het schathuis, het koetshuis en vooral ook een chronologische volgorde van de bewoning en hoe de borg er tegenwoordig uitziet.

Advies: ga zodra het weer kan eens een kijkje nemen in en rond de borg: het is echt de moeite waard!

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  We zijn nog niet uitgelezen over Gratia Susanne Clant. Vandaag gaan we het hebben over haar echtgenoot Allard Tjarda van Starkenborgh.
Je zult je misschien afvragen wat het schip op de afbeelding hiernaast te maken heeft met Allard. Een dergelijk groot vaartuig uit de Gouden Eeuw kan zich nooit in Leens bij de borg Verhildersum hebben bevonden. Toch hangt een tekening van dit schip in de borg. Het verhaal erachter is heel bijzonder en heeft wel degelijk te maken met Allard Tjarda van Starkenborgh en de borg.

We lezen in dit nieuwe artikel ook waarmee de familie zo rijk is geworden. Ze hebben verschillende dure schilderijen laten maken. Veel daarvan zijn later in het bezit gekomen van mensen in het buitenland. De originele tekening van het schip bijvoorbeeld bevindt zich tegenwoordig in Greenwich, Engeland. Hoe het daar terecht is gekomen, lees je ook in dit nieuwe artikel.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Vorige week ben ik verder gegaan met een artikel over Gratia Susanna Clant van Nijenstein. Wel heel toevallig krijg ik een mailtje van een restaurateur Marjan de Visser. Zij is bezig met de restauratie van het schilderij van Gratia Susanna Clant van Nijenstein en heeft een foto op NazatenDeVries.nl gezien van Gratia Susanna van vóór 1967. Ze wil daar graag een scan van hebben in een hoge resolutie. Helaas is het origineel verloren gegaan, dus dat gaat niet.
In ieder geval wordt de restauratie van het schilderij dat in 2020 al is begonnen meegenomen in dit artikel. Daarvoor heb ik nogal wat onderzoek moeten verrichten in de afgelopen maanden. Helaas heb ik nog niet alles wat ik graag zou willen hebben.
In dit nieuwe artikel kun je in ieder geval veel lezen over Gratia zelf, haar man, Allard Tjarda van Starkenborgh en haar 11 kinderen, alsmede hun woning, de nog bestaande borg Verhildersum in Leens. Het is de moeite waard daar eens een kijkje te gaan nemen.
Op de afbeelding hiernaast drie van de elf kinderen van Gratia en Allard, met links de wapens van de familie.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Het vorige artikel 'Romeinen in Groningerland' is een populair geschreven verhaal over of de Romeinen ook in Groningerland zijn geweest, of zij het gebied ooit hebben ingenomen, gezien de voorwerpen uit de Romeinse tijd die in het noorden zijn gevonden. Dit artikel dat tot stand is gekomen naar aanleiding van nogal wat vragen die per e-mail zijn binnengekomen. Het is een zeer lang artikel over Romeins Recht. Behalve erg lang, is het ook zwaar te lezen, vooral omdat het veel juridische termen bevat. Alle antwoorden op de vragen kun je er in ieder geval wél uithalen. Wat erg belangrijk is, is te lezen, dat de 'Romeinen zo gek nog niet zijn geweest'. In het Romeinse Rijk, voorzover onder controle van de Romeinen zelf, is 'recht' erg belangrijk. Het staat omschreven in 50 boeken. Heel veel 'wettelijke regels' hebben wij van de Romeinen overgenomen in ons Burgerlijk Wetboek. Deze regels zijn in de tekst aangegeven. Het kan soms even duren voordat de pagina is geladen.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  'Romeinen in Groningen'. Je zou ook kunnen zeggen: 'Romeinen in Groningerland' of 'Romeinen in het noorden'. De titels staan niet voor niets tussen ' '. Op kaarten staat altijd aangegeven dat de Romeinen het noorden en westen van het huidige Nederland nooit in hun bezit hebben gehad. In ieder geval lijken we er zeker van te zijn dat dit het geval is, maar zijn de Romeinen ook nooit in het noorden geweest? Waarschijnlijk wel. Mogelijk hebben ze ook nederzettingen gehad in het noorden. In de stad Groningen zijn onlangs namelijk sporen van een Romeinse nederzetting ontdekt. Bovendien zijn her en der (voornamelijk in Friesland) Romeinse voorwerpen en munten van Romeinse afkomst gevonden. Hoe zijn die daar dan gekomen, hebben de toenmalige 'Friesen' ze wellicht meegenomen uit het zuidelijke streken. Dit artikel probeert een antwoord te vinden op deze en andere vragen.
Afbeelding: Oude schoolplaat over de Romeinen

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Albert Schwertman is zijn leven lang communist geweest in hart en ziel. Hij wil niet alleen zijn dorp Finsterwolde communistisch maken, niet alleen Nederland, maar de bevolking van de hele wereld. Daarvoor gaat hij de strijd aan met iedereen. Hij durft iedereen een grote mond te geven, maar hekelt terrorisme, nee, daarvan moet Albert niets van weten.
Hij zet zich af tegen de rijken der rijken en hij vecht tegen de armoede. De rijkdom moet beter verdeeld worden, vindt hij. Ook moet er worden opgetreden tegen onrecht, tegen de burocratie van de overheid.
Hij is tot zijn dood overtuigd van een wereldrevolutie, waarbij de bezittingen eerlijk over alle aardbewoners zullen worden verdeeld. Albert Schwertman uit het Oost-Groningse Finsterwolde is de laatste of een van de laatste Nederlandse bolsjewieken geweest.
Het artikel is in 2010 als op de website geplaatste, maar is nu volledig herschreven. Heb je meer feiten over Albert Schwertman, laat het me dan weten via de e-mail. Afbeelding: Albert Schwertman.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Al in 1337 mag Appingedam zich een stad noemen, naast de stad Groningen. Ook van Winschoten wordt verondersteld dat deze plaats stadsrechten heeft gekregen en dat Winschoten zich dus ook een stad mag noemen. Deze veronderstelling wordt voor waar aangenomen, maar is wel omstreden.
De rechten van Appingedam worden omschreven in een zogenaamde Buurbrief en is bekrachtigd door de rechters der Zeelanden en redgers van Fivelgo.
Ik heb ooit geprobeerd het origineel te lezen (vertalen), maar dat is onbegonnen werk. De heren L. Engels en P. Noomen is dat wel gelukt, echter hier en daar moeten ook zij gissen omdat er hitaten in het origineel zitten zoals hiernaast op de afbeelding is te zien.
Het lezen van de vertaling kan erg interessant zijn, want er staan zaken in waarover wij onze tijd onze wenkbrauwen fronsen, maar juist daarom is het goed het eens te gaan lezen!

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  Het artikel 'Het klooster Feldwerd of Oldencloostter te Den Damme' bij Holwierde van augustus 2017 is geheel herschreven. De reden daarvan is vooral omdat overblijfselen van Hathebrand, de stichter van het klooster, vorig jaar voor even terug zijn geweest op zijn geboortegrond. Een en ander is herdacht in de kerk van Krewerd met een toespraak en orgelspel. De beenderen van de heilige zijn door een koopman bij de sluiting van het klooster naar Antwerpen gebracht en komen via een omreis later terecht in Vlaanderen. Twee kerkbestuurders uit het Belgische Kortrijk-Dutsel in Vlaanderen waar de heilige nog steeds wordt vereerd, zijn met zijn relikwie naar Krewerd gekomen. Afbeelding: Hathebrand in glas en lood.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

   Jan Boer is een groot Groninger dichter geweest. Hij wordt geboren te Rottum op 8 juli 1899 en is overleden in Groningen op 3 januari 1983. Behalve dichten heeft hij ook wel proza en artikelen geschreven, maar de boventoon is toch wel proza.

Jan Boer wordt gezien als een van de grootste dichters in het Groningse dialect. Boer heeft ook een glansrijke loopbaan. Hoewel hij opgroeit in de kleine bakkerij van zijn vader in Rottum, die wegens gezondheidsreden moet stoppen met dit werk en keuterboer wordt, weet Jan Boer, mede door toedoen van zijn onderwijzer op de lagere school de ulo glansrijk af te maken.

Daarna gaat hij al op jonge leeftijd naar de rijkskweekschool in Groningen, waar hij vooral wordt begeleidt door zijn leraar Leopold. Boer wordt onderwijzer, studeert nog bij en behaalt de hoofdakte. Hij gaat Frans studeren en wordt leraar.

Vervolgens weet hij zich op te werken tot inspecteur van het lager onderwijs. Na zijn pensioen in 1964 wijdt hij zich geheel aan het dichten; altijd in het Gronings. Dit artikel over Jan Boer is voor een groot deel overgenomen van DBNL, omdat daar zijn levensverhaal het best tot zijn recht komt.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

   Vandaag weer eens een artikel over genealogie, waarbij het gaat over het slavernijverleden in Suriname. Je zult je mogelijk afvragen wat de slavernij in Suriname te maken heeft met genealogie. Wel, er zijn Nederlanders en Surinaamse Nederlanders die afstammen van een voormalige slaaf uit Suriname. Wat dat betreft heeft ons land een duister verleden als het gaat om de slavenhandel in West-Indië. Het is niets om trots op te zijn, maar het is een stukje beschamend verleden.
Dit nieuwe artikel gaat voor een klein deel over de slavernij in Suriname, maar hoofdzakelijk over hoe je je mogelijke Surinaamse voorouders kunt vinden met een slavernijverleden. Nog niet zo heel lang geleden zijn de registers waarin de slaven zijn opgenomen bij geboorte, aankoop, verkoop of overlijden met naam, in kaart gebracht en geheel geïndexeerd. Dat is een heel karwei geweest, waar duizenden slaven in zijn opgenomen. Zelf beschik ik inmiddels over de totale index met meer dan 300.000 namen. Te groot om op NZD te publiceren, maar als je me een mailtje stuurt, dan stuur ik het bestand en Excel-formaat toe.
In dit nieuwe artikel staat omschreven waar je zelf kunt zoeken naar gegevens en ben ik tevens ingegaan op de achtertgronden van de slavernij in Suriname. (Afbeelding: De slavendrijver en twee slaven op weg naar de plantage in Suriname 1840. Fotograaf: Onbekend. Bron: Nationaal Archief.)

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

   Dit verhaal gaat over de tijd dat stront nog goud waard is. Nu kunnen we natuurlijk gaan discussieren over het woord stront. Misschien is het beter om 'poep' te gebruiken of misschien uitwerpselen, ontlasting of misschien zelfs faeces. Echter, het is allemaal echt gewoon stront.

Op zoek naar een nieuw onderwerp voor een artikel kom ik bij de Groninger Archieven een verhaal tegen over de tijd dat er buiten nog een hokje staat, zoals te zien is op de foto links in Zoutkamp.

Het is echt nog niet eens zo lang geleden dat een dergelijk 'huisje' bij elk huis aanwezig is geweest met daarin een soort bak, een plank met een rond gat erin en daaronder een emmer.

Het materiaal daarin is eerder geld waard geweest. Op het platteland wordt het over de tuin gegooid, vooral over de rabarber....

In de grotere steden echter wordt de inhoud van de emmer opgehaald met de strontkar en duur verkocht om over onvruchtbare gronden uit te gieten.

Dit nieuwe verhaal gaat daarover, over de tijd dat stront nog goud waard is....                   

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

Op 14 januari hebben we geschreven over de borg Tuwinga bij Ten Post, waarin ook de verdwenen borg Oldenhuis is genoemd. Beide borgen hebben vrij dicht bij elkaar gelegen.
Het geslacht Rengers is erg belangrijk voor Oldenhuis geweest.
Twee grafzerken in de kerk van Wittewierum herinneren ons daaraan nog.
Egbert Rengers heeft Oldenhuis al in 1715 laten afbreken. Op de plaats waar de borg heeft gestaan, staat nu nog slechts een boerderij.

Klik hier voor het artikel.

↑ Top

  In ruim een week tijd is het gelukt om NazatenDeVries.nl een totaal andere en modernere uitstraling te geven. Ook de HomePage is toch nog weer geheel anders van opzet dan op 14 januari van dit jaar voor het eerst te zien was. De reden daarvan is dat alle menu's nu dezelfde lay-out hebben gekregen. Het menu 'Artikelen' heeft de grootste metamorfose ondergaan en heeft nu als naam 'Submenu Artikelen'. Dat zal even wennen zijn. Als je daar op een afbeelding klikt wordt deze vergoot, klik rechtsonder op het 'tekentje' in het venster en de afbeelding wordt weer gesloten. Klik je op de blauwe tekst rechtsonder de afbeelding, dan wordt het betreffende menu geopend en kun je een artikel zoeken dat je wilt lezen.  Als het goed is kun je op elke pagina terug naar de HomePage, waar links het HOOFDMENU is te vinden en waar helemaal bovenin een nieuw menu is gecreëerd voor 'Help', 'E-mail', 'Disclaimer', 'Privacy' en 'Blog' en onderaan de HomePage vind je ook een menu met 'Home', 'Gastenboek', 'Disclaimer' en 'Privacy'. De 'Disclaimer' en 'Privacy' zijn wettelijk verplicht en bijgewerkt. Daar zal overigens nog wel het een en ander aan moeten gebeuren.  In andere menu's, zoals 'Genealogie', 'Gedichten', enz. is het zowel bovenaan als onderaan de pagina mogelijk om op 'Home' te klikken, waarmee je terug naar de HomePage gaat.

Er is nu ook een HELP - pagina aangemaakt, waar vragen over de website worden beantwoord (o.a. bovenaaan de HomePage).
Verder is er een BLOG - pagina ontwikkeld, deze is nog niet gereed, maar je kunt er wel alvast een kijkje nemen.

Er is nog veel meer te vertellen over de vernieuwingen op de website. Ervaar zelf het beste hoe er mee op te gaan. Let wel, overal waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, vooral als je alles alléén doet. Mocht je een fout zien of werkt een link niet, laat me het dan alsjeblieft even weten middels een e-mail. Alvast mijn dank!