Het oostelijke deel van de Ossenmarkt in 20 november 2011. Foto: Wutsje. Licentie: Creative Commons.
De Ossenmarkt De Ossenmarkt is een plein in Groningen. Het plein ligt direct ten noorden van de historische binnenstad en grenst aan het water van de Spilsluizen en het Lopende diep. Ter plaatse heeft in de 16e eeuw het Boteringerondeel, een verdedigingswerk voor de Boteringepoort gelegen. De Ossenmarkt is aangelegd na de realisatie van de Grote Uitleg van Groningen en is voltooid in of vóór oktober 1621. Op 18 maart 1626 wordt de veemarkt ('beestenmarkt') hier gevestigd. Deze wordt ruim twee-en-een-halve eeuw gehouden tot 1892, als deze wordt verplaatst naar de Veemarkt. Tegenwoordig wordt het plein alleen nog gebruikt tijdens de kermis. Met name aan de noordzijde van het plein staat een aantal monumentale panden, waarvan het Sichtermanhuis, gebouwd in opdracht van Jan Albert Sichterman, het meest imponerend is. Oorspronkelijk is het één geheel, maar na zijn dood wordt het in tweeën gesplitst. De panden ernaast, op de hoek van de Nieuwe Boteringestraat gaan in 1945 verloren door oorlogsgeweld. Het westelijk deel van het plein staat oorspronkelijk bekend als de beplante Ossenmarkt. Aan dat deel wordt in de negentiende eeuw het H.D. Guyot Instituut gevestigd. Sinds 1890 staat dit deel bekend als het Guyotplein. Onder de Ossenmarkt bevindt zich een parkeergarage (Bron: Wikipedia).
Het Slichtermanhuis Het Sichtermanhuis is een monumentaal 18e-eeuws pand in Lodewijk XV-stijl aan de Ossenmarkt. Het huis is een rijksmonument (nr. 18610). Het huis is gebouwd in opdracht van Jan Albert Sichterman, nadat deze na een lucratieve carrière in dienst van de VOC terugkeert naar zijn geboortestad. Op 26 maart 1743 vindt de legging van de eerste steen plaats[1]. Na Sichtermans dood wordt het huis in tweeën gesplitst. De imposante deurpartij van het huis wordt overgebracht naar het huis van de in 1913 gesloopte Boumanshof en komt na de sloop in het bezit van het Groninger Museum[2].
"Ter gedagtenis. Met deezen troffel hebben Anthoni Ewout, Francina Margaretha, Gerard Jan, Johanna Maria en Sibilla Volkera, zoons en dogters van den Hoog Ed[ele] Gestr[enge] Heere Joan Albert Sichterman, Raad extraordinaris in Indien; mitsgaders Directeur in Bengale etc. en Mevrouwe Sibilla Volkera Sadelyn, de eerste steenen gelegt van het huis, op ordre van hunnen H[ee]r Vader gebouwt aan de Ossemarkt te Groningen, den 26 Maart 1743".
De steel van de troffel met een handvat van gezwart hout is opnieuw aan het blad bevestigd: daarbij is een deel van het graveerwerk bedekt door de nieuwe aanhechting. Vermoedelijk zit het Groninger keurteken ook onder de herstelling
De troffel is afkomstig uit de nalatenschap van Sichtermans jongste dochter, net als haar moeder Sibylla Volkera geheten.
Zij trouwt de zoon van een in Groningen verdwaalde Schotse edelman en zij wonen als graaf en gravin van Kintore, tussen Aberdeen en Inverness. Vandaar dat de troffel op een Londense veiling is aangeboden.
Productiedatum: 18e eeuw, waarschijnlijk 1743. De lengte van de troffel bedraagt 29,5 cm, de breedte 10,5 cm en de hoogte 7,5 cm[3].
Ossenmarkt, Groningen, 2005. Links nr. 4, het Sichtermanhuis (Rijksmonument nr. 18610), daarnaast nr. 5 (Rijksmonument nr. 18611). Foto: Chris Booms, Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, 16 maart 2005. Licentie: Creative Commons.
Twee panden aan de noordzijde van de Ossenmarkt in Groningen. Links het Sichtermanhuis (nr. 4-4a, rm 18610), rechts nr. 5 (rm 18611). Bron: Fotograaf Kramer, Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Licentie: Creative Commons.
Ontwerptekening van het huis van Jan Albert Sichterman aan de Ossenmarkt te Groningen uit 1743. Bron: Groninger Museum. Licentie: Public Domain.
|
||||||||||||
|
||||||||||||
Zilveren troffel
Aan de onderkant van de troffel is het alliantiewapen Sichterman-Sadelijn gegraveerd. De zilveren troffel met houten handvat is voorzien van het meestersteken van Arnoldus van Essen, indertijd een van de beste zilversmeden in Groningen. Het Groninger zilverkeur op het object is vermoedelijk bij een restauratie verloren gegaan. Op het blad is aan de onderkant een alliantiewapen gegraveerd: Sichterman met een eekhoorn op goud en Sadelyn, zijn vrouw, met een zwart zadel op goud. 
Het wapen wordt vastgehouden door twee eenhoorns, terwijl de helmtekens een eekhoorn en een eenhoorn voorstellen. Ook de troffel heeft prachtig graveerwerk, waarbij de beide wapens en de eenhoorns staan op een cartouche met blad- en ruitwerk dat zo kenmerkend is voor de marotstijl. De stijl wordt genoemd naar de ontwerper Daniël Marot (1661-1752). Hij vlucht als hugenoot naar de Nederlanden en is een zeer invloedrijk ontwerper. 
De verkoopcatalogus van 1764 vermelt een truffel, fijn gesneden van 13 ½ lood (207,63 gram) die niet is verkocht.
