tr.
met

Coppen Jarges.

Aantekeningen bij Coppen Jarges.
1501: De abdij te Assen vestigt - voor een van Coppijn Jarghes ontvangen som geld, bestemd voor de aankoop van land te Adorp - voor hem een rente van 6 gouden Rijnsguldens; waarop Coppijn die rente legateert aan de abdij "voir eyn ewich "testament", om op de medegedeelde wijze te besteden (ten dele ten behoeve van zijn dochter Alijt Jarghs non te Assen). Met bepaling dat bij gebleken moedwillig verzuim van het voorgeschrevene de erfgenamen de rente zullen mogen geven aan een ander klooster onder dezelfde verplichtingen.
"Wy Reynolt Jarghes nutertyt abdisse des cloesters van Assen mytten ghemenen seniers des selven convents bekennen ende belyen in dessen selven jeghewordighe breve dat wy hebben.
verkoft opgedraghen ende overgegeven draghen op ende gheven over vor ons ende onsen nakomelingen den eersamen Coppyn Jarghes Reynoldts vorscreven broder sees golden overlansche.
rynsche gulden vor datum des breves ghemuntet ende anders gheen gheelt eweliker ende arffliker renten uut onsen convent to Assen offt uut des selven convents goderen.
oeck wair de geleghen moghen wesen wair Coppyn vorscreven des alre beste belyvet all iaer uuttemanen myt wat rechte Coppyn vorscreven des ock alrebeste belyvet tot allen.
paschen to betalen vor eyn somme gheldes als by namen hondert golden overlansch rynsch gulden de wy Reynolt abdisse vorscreven myt onsen seniors bekennen dat ons vul ende.
wal ende al betalt is sunder alle argelyst. Welke vorscre-ven ghelt wy Reynolt abdisse mytten gemenen seniors bekennen oc dat wy dat hebben gelacht in dat lant dat wy.
hebben gekofft to Adorp. Vort mer so bekenne ic Coppyn verscreven vor my ende vor myne arffgenamen dat ic desse vorscreven sees golden overlansch rynsch gulden arfflic-ker renten weder op.
draghe ende overgheve draghe op ende overgheve na mynre doot den selven convent to Assen vorscreven voir eyn ewich testament by also dat de gewilde juncferen inden selven convent.
sullen hebben vande sees golden overlansch rynsch gulden rente na Coppins doot den God salich make alle jaer IIII golden rynsch gulden als vorscreven is. Ende daer is to geramet dat.
men datmen (sic) sal maken all iaer dree warff gracien als paschdach mydwyntersdach ende opden dach dat Coppyns iaertyt is. Opten paschdach ende ock opten mydwyntersdach sullen.
de juncferen hebben alle jaer also vele gude rynsch wyns als men mach koppen myt enen vanden vier rynsch gulden vorscreven also dat vier juncferen krygen ende hebben sullen eyn.
quart rynsch wyns. Ende de prior ende supprior inder tyt onder hem beyden eyn quart. Ende op Coppyns vorscreven jaertyt sullen de vorscreven juncferen vorscreven prior ende supprior hebben.
also vele gudes rynsch wyns als men vor de twe anderen golden rynsch gulden koppen mach also dat dair twe juncferen hebben sullen I quart ende prior ende supprior elck eyn.
quart ende wanner se desse gracie hebben so sullen des daghes dair na de juncferen prior ende supprior bydden vor Coppyns vorscreven sele also vele als behorlick is. Ende opde.
dach als Coppyns vorscreven jaertyt is so sal eyn elck juncfer lesen eyn vigilie ende prior ende supprior elck eyn collect inder myssen offt eyn misse. Ist sake dat se dat ver-.
moghen biddende vor Coppyns vorscreven dochter nonne to Assen all iaer to paschen de ander twe rynsch gulden so langhe als Aleyt levet dar se mede kopen mach.
kruet ende ander kleyne waren de se dan ter tyt behovet. Ende na Aleytz vorscreven doot salmen op te dree vorscre-ven gracien daghen kopen vor de twe golden rynsch gulden.
den juncferen prior ende supprior weyten broet als opten paschdach ende oc opten mydwinter dach vorscreven eyn yghlick juncfer eyn plack wegghe ende des ghelick de prior ende.
supprior. Ende op Coppyns vorscreven jaertyt eyn yghlick twe placken wegghen. Ende wes dan vanden tween golden rynsch gulden overlopet dat sal wesen tottens conventes vorscreven beste.
ende profyt. Hyr is togesproken dat dyt testament sall duren tot ewighen tyden ende dat sal myn vrouwe van Assen inder tyt also schicken ende besorghen dat dyt allent.
als vorscreven is aldus geschee. Ende wert sake dat dyt testament nyt vullentoghen en worde off enyghe gebreck in velle als dat dyt allent nyt vollentoghen en worde.
als vorscreven is by also dat de meste juncferen offt Alyt Jarghes sych des beclagheden dat hem nyt geschede na uutwysingen dessen breve offt testament an Coppins vorscreven.
arffgenamen ende Coppins vorscreven arfgenamen ... vrouwe van Assen dyt te kenne gheven eynwarff, anderwarff ende dardewarff ende des dat noch nyt vollentoghen en worde.
als vorscreven is sal dyt testament doot ende van ghenre werde wesen by also dat dan Coppins vorscreven arfgenamen desse vorscreven sees golden overlansche rynsch gulden renten.
moghen in eyn ander gaercloister gheven de dyt testament dan verwaren sullen allent als vorscreven is. Ende dat convent moghen dan in manen desse vorscreven sees golden rynsch gulden.
rente gelicker wyss off Coppyn vorscreven selve noch levede. In orkunde der wairheit so hebben wy Reynolt Jarghes inder tyt abdisse myt consent der ghemener.
seniors des conventes van Assen onsen conventes seghel an dessen breve gehanghen ende in mere vestinge der wairheit so hebbe ic Coppyn vorscreven ock mynen.
seghel an dessen selve breve gehanghen int jaer ons heren dusent vyffhondert ende eyn op sunte Margaereten dach.".

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Anna						1	2

Johan de Mepsche
Johan de Mepsche, geb. circa 1520, hoofdeling te Groningen [Gr], luitenant van de hoofdmannenkamer, verdediger van het Spaanse bewind op Duirsum te Den Ham [Gr], sterft aan de pest op zondag 7 apr 1585, ovl. (ongeveer 65 jaar oud) op zondag 7 apr 1585, begr. te Loppersum [Gr].

Aantekeningen bij Johan de Mepsche.
Deze Johan de Mepsche is veruit de bekendste telg uit het Mepsche geslacht.

Johan de Mepsche (ca 1520 - 1585) was een Spaansgezinde bestuurder in het noorden van Nederland tijdens het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Hij was fel Rooms Katholiek en verwierf faam als ketterjager.
Als Johan geboren wordt is Groningen nog een zelfstandige stad. In 1536 moet ook Groningen Karel V als landsheer erkennen. De Mepsche weet binnen de nieuwe staat carrière te maken als een trouw dienaar. Zijn financiële positie verbetert aanzienlijk door een verstandig huwelijk waardoor hij de borg Duirsum bij Loppersum verwerft.
In 1557 wordt hij door Arenberg benoemd tot luitenant-stadhouder in Groningen. In die rol onderscheidt hij zich als een fel katholiek die niet bereid is toe te geven aan de wensen van de protestanten. Als het stadsbestuur de Broerkerk ter beschikking van de protestanten wil stellen verzet hij zich daartegen.


Na de dood van Arenberg, die sneuvelde in de Slag bij Heiligerlee, hoopte de Mepsche zelf tot stadhouder bevorderd te worden, maar hij wordt gepasseerd. Zijn carrière lijkt voorbij als Groningen toetreedt tot de Pacificatie van Gent, maar na het verraad van Rennenberg keert hij terug in Groningen. Als uitvoerder van de Spaanse/katholieke plakkaten wordt hij zeer gevreesd. Hij sterft in 1585 aan de pest.
Was Johan de Mepsche al een gevreesde naam, zijn verre nazaat, Rudolf de Mepsche maakt de familienaam pas echt tot de meest gevreesde in de geschiedenis van Groningen.
In 1561 is er een huwelijkscontract tussen Johan de Mepsche en Agnes Entens. Niet zeker dat dit het huwelijk tussen hem en Agnes van Munster betreft, maar zeer goed mogelijk.
Het is niet geheel duidelijk wie de moeder is van de kinderen Evert Johan en Catharina.

Het Huis Den Ham.
Op een of andere manier werd dus Johan de Mepsche eigenaar en werd in den Ham de belangrijkste borg van de Ommelanden. De Mepsche: "Chateau qui n'avoit son pareil au terroir de Groningen." (een dergelijk kasteel was er er niet in Groningerland.).

Tijdens de inval van Lodewijk van Nassau in 1568 legde de Mepsche er een klein garnizoen, maar dat vertrok toen de geuzen naderden. het huis werd door hen verbrand. Daarna werd het huis weer opgebouwd, waarvoor stenen gebruikt werden van het gesloopte klooster Wittewierum. De Mepsche verbleef vaak op Duirsum en talrijke brieven schreef hij daar als luitenant, dus als onder-stadhouder. Plaatselijk probeerde hij zijn positie uit te bouwen door andere hoofdelingen uit te schakelen en een staande rechtstoel te vormen. Abel Eppens klaagt daarover. De Mepsche stierf in 1585 op zijn behuizing in den Ham aan de pest. Zijn weduwe probeerde op dezelfde manier de baas te spelen, volgens Eppens. De erfgenamen verzetten zich er tevergeefs tegen, want Agnes had de steun van stadhouder Verdugo.

Na de dood van Agnes, of mogelijk na de dood van Johan, kwam Duirsum aan hun zoon Roelof, getrouwd met Joachime Böselager. Hij is minder bekend geworden dan zijn vader. In 1594 legde hij de eed van trouw af aan het nieuwe bewind, zodat hij op de landdag mee kon doen met compareren (processen voeren over adelijk bezit). Het beheer over de proosdijgoederen kon hij ook niet terugkrijgen. Hij stierf in 1628.

• Vader:
  Evert de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Deetje Huinga Wordt ook Dietje Huizinga genoemd, Burgemeester te Groningen [Gr], ovl. in 1541, tr. te Groningen [Gr] op vrijdag 6 aug 1520.

• Moeder:
  Anna Jarges, dr. van Coppen Jarges en Nn Nn.

tr. (1)
met

Catharina van Siegen, dr. van Arnold van Siegen en Catharina Wolff.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Evert Johan			†1642	Loppersum [Gr]		0	0
2	Catharina			†1624			1	0

tr. (ongeveer 41 jaar oud) (2) circa 1561
met

Agnes van Munster, dr. van Roelof van Munster en Maria van Selbach, ovl. in 1589.

Uit dit huwelijk 3 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Rudolph	*1550	Den Ham [Ov]	†1628		78	1	2
2	Johanna			†1629			1	2
3	Nn						1	0

Dossier:

• Vader:
  Evert de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Deetje Huinga Wordt ook Dietje Huizinga genoemd, Burgemeester te Groningen [Gr], ovl. in 1541, tr. te Groningen [Gr] op vrijdag 6 aug 1520.

• Moeder:
  Anna Jarges, dr. van Coppen Jarges en Nn Nn.

tr.
met

Bywe van Berum.

Uit dit huwelijk 4 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Evert (Everhard)			†1646			1	0
2	Ave						1	0
3	Remmert			†1649			1	1
4	Rudolf			†1629			1	1

tr.
met

Melchior Rengers Van Ten Post, zn. van Johan Rengers van ten Post en Agneza van Laer, geb. te Scharmer, Gem. Slochteren in 1448, hoofdeling te Scharmer [Gr], ovl. (hoogstens 83 jaar oud) voor 1531.

Uit dit huwelijk 2 dochters:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Margaretha						1	1
2	Anna						0	0

tr.
met

Nn Thedema.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Oede						2	2

tr.
met

Allert Tamminga.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Oede						2	2

• Vader:
  Roelof (Rudolf) (Rudolf) de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Deetje Huinga Wordt ook Dietje Huizinga genoemd, geb. circa 1490 (circa 1500), pastoor te Bedum [Gr], ovl. (hoogstens 78 jaar oud) voor 1568, relatie.

• Moeder:
  Oede (Ode) Tamminga, dr. van Allert Tamminga en Nn Thedema, tr. (2) met Nn Nn. Uit dit huwelijk geen kinderen.

tr. in 1591
met

Anna Manninga, dr. van Doede Manninga en Sophia (Ripperda van Farmsum), tr. (2) met Egbert Clant van Scharmer. Uit dit huwelijk geen kinderen.

• Vader:
  Melchior Rengers Van Ten Post, zn. van Johan Rengers van ten Post en Agneza van Laer, geb. te Scharmer, Gem. Slochteren in 1448, hoofdeling te Scharmer [Gr], ovl. (hoogstens 83 jaar oud) voor 1531, tr.

• Moeder:
  Griete van Besten, geb. in 1518.

tr.
met

Dode van Amswseer.

Uit dit huwelijk een zoon:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Aylcke			†1557			1	4

• Vader:
  Doede (Dodo) Manninga, zn. van Tido Manninga en Hiske von Visquard, geb. circa 1500, hoofdeling, heer te Bergum [Fr], tr. (beiden ongeveer 23 jaar oud) in 1523.

• Moeder:
  Sophia (Ripperda van Farmsum), dr. van Hayo II Ripperda en Eylcke (Eilke) Houwerda, geb. circa 1500, ovl. (minstens 23 jaar oud) na 1523.

tr. (1) in 1591
met

Johan de Mepsche, zn. van Roelof (Rudolf) de Mepsche en Oede Tamminga.

tr. (2)
met

Egbert Clant van Scharmer, zn. van Alardus Clant van Scharmer en Margaretha Lewe, geb. in 1465, ovl. te Bremen, Dld. op zondag 11 nov 1590, tr. (1) met Teteke van Nittersum. Uit dit huwelijk 5 kinderen.

• Vader:
  Nn , zn. van Domar van Zweden en Nn, tr.

• Moeder:
  Nn .

tr.
met

Nn .

Uit dit huwelijk een zoon:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Agni						1	1

Bronnen:

1.	Genealogie van Bernd Josef Jansen, BJ Jansen

Icko Mauritz
Icko Mauritz, heer, heer te Dornum, hoofdeling te Petkum [Deu], hoofdeling.

Aantekeningen bij Icko Mauritz.

Wapen van Werdum.

tr.
met

Nn.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Hiska			†1535			1	2
2	Icco						0	0

Dossier:

tr.
met

Icko Mauritz, heer, heer te Dornum, hoofdeling te Petkum [Deu], hoofdeling.

Aantekeningen bij Icko Mauritz.

Wapen van Werdum.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Hiska			†1535			1	2
2	Icco						0	0

• Vader:
  Rempt Jensema, tr.

• Moeder:
  Frederika Gaykema.

tr. in 1567
met

Johan de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Anna Omteda, Hoofdeling te Groningen [Gr], ovl. te Gdansk [Pol] in 1588.


Aantekeningen bij Johan de Mepsche.
Johan de Mepsche woonde op de borg Piloersma te Den Ham. Hij is hoofdeling te Groningen, evenals zijn gelijknamige neef Johan. In tegenstelling tot zijn neef is hij staatsgezind. Door de Spaanse overheersing in de stad Groningen is hij genoodzaakt om te vluchten, hij overlijdt in ballinschap.
Zijn schoonfamilie Jensema leeft al enige eeuwen op de Jensemaborg te Oldehove. Zijn schoonvader Rembt Jensema overlijdt eveneens in ballingschap, na 1580.

Uit dit huwelijk 3 zonen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Johan			†1598			0	0
2	Frederik			†1601			1	2
3	Rembt			†1615	Groningen [Gr]		1	2

tr.
met

Frederika Gaykema.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Dorothea		Oldehove [Gr]				1	3

tr.
met

Rempt Jensema.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Dorothea		Oldehove [Gr]				1	3

• Vader:
  Johan de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Anna Omteda, Hoofdeling te Groningen [Gr], ovl. te Gdansk [Pol] in 1588, tr. in 1567.

• Moeder:
  Dorothea Jensema, dr. van Rempt Jensema en Frederika Gaykema, geb. te Oldehove [Gr].

• Vader:
  Johan de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Anna Omteda, Hoofdeling te Groningen [Gr], ovl. te Gdansk [Pol] in 1588, tr. in 1567.

• Moeder:
  Dorothea Jensema, dr. van Rempt Jensema en Frederika Gaykema, geb. te Oldehove [Gr].

tr.
met

Oede Entens, dr. van Peter Entens en Bauwe Omteda.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Johan	*1590	Groningen [Gr]	†1653		63	1	1
2	Dorethea						1	0

• Vader:
  Johan de Mepsche, zn. van Johan de Mepsche en Anna Omteda, Hoofdeling te Groningen [Gr], ovl. te Gdansk [Pol] in 1588, tr. in 1567.

• Moeder:
  Dorothea Jensema, dr. van Rempt Jensema en Frederika Gaykema, geb. te Oldehove [Gr].

tr. in 1581
met

Suzanne van Steenwijck.

Uit dit huwelijk 2 zonen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Hidde	*1594	Leer (Dld)	†1662		68	1	2
2	Johan	*1592	Leer (Dld)	†1652	Groningen [Gr]	60	1	3

• Vader:
  Arnold van Siegen, Burgemeester te Keulen, tr.

• Moeder:
  Catharina Wolff.

tr.
met

Johan de Mepsche, zn. van Evert de Mepsche en Anna Jarges, geb. circa 1520, hoofdeling te Groningen [Gr], luitenant van de hoofdmannenkamer, verdediger van het Spaanse bewind op Duirsum te Den Ham [Gr], sterft aan de pest op zondag 7 apr 1585, ovl. (ongeveer 65 jaar oud) op zondag 7 apr 1585, begr. te Loppersum [Gr], tr. (2) met Agnes van Munster. Uit dit huwelijk 3 kinderen.

Aantekeningen bij Johan de Mepsche.
Deze Johan de Mepsche is veruit de bekendste telg uit het Mepsche geslacht.

Johan de Mepsche (ca 1520 - 1585) was een Spaansgezinde bestuurder in het noorden van Nederland tijdens het begin van de Tachtigjarige Oorlog. Hij was fel Rooms Katholiek en verwierf faam als ketterjager.
Als Johan geboren wordt is Groningen nog een zelfstandige stad. In 1536 moet ook Groningen Karel V als landsheer erkennen. De Mepsche weet binnen de nieuwe staat carrière te maken als een trouw dienaar. Zijn financiële positie verbetert aanzienlijk door een verstandig huwelijk waardoor hij de borg Duirsum bij Loppersum verwerft.
In 1557 wordt hij door Arenberg benoemd tot luitenant-stadhouder in Groningen. In die rol onderscheidt hij zich als een fel katholiek die niet bereid is toe te geven aan de wensen van de protestanten. Als het stadsbestuur de Broerkerk ter beschikking van de protestanten wil stellen verzet hij zich daartegen.


Na de dood van Arenberg, die sneuvelde in de Slag bij Heiligerlee, hoopte de Mepsche zelf tot stadhouder bevorderd te worden, maar hij wordt gepasseerd. Zijn carrière lijkt voorbij als Groningen toetreedt tot de Pacificatie van Gent, maar na het verraad van Rennenberg keert hij terug in Groningen. Als uitvoerder van de Spaanse/katholieke plakkaten wordt hij zeer gevreesd. Hij sterft in 1585 aan de pest.
Was Johan de Mepsche al een gevreesde naam, zijn verre nazaat, Rudolf de Mepsche maakt de familienaam pas echt tot de meest gevreesde in de geschiedenis van Groningen.
In 1561 is er een huwelijkscontract tussen Johan de Mepsche en Agnes Entens. Niet zeker dat dit het huwelijk tussen hem en Agnes van Munster betreft, maar zeer goed mogelijk.
Het is niet geheel duidelijk wie de moeder is van de kinderen Evert Johan en Catharina.

Het Huis Den Ham.
Op een of andere manier werd dus Johan de Mepsche eigenaar en werd in den Ham de belangrijkste borg van de Ommelanden. De Mepsche: "Chateau qui n'avoit son pareil au terroir de Groningen." (een dergelijk kasteel was er er niet in Groningerland.).

Tijdens de inval van Lodewijk van Nassau in 1568 legde de Mepsche er een klein garnizoen, maar dat vertrok toen de geuzen naderden. het huis werd door hen verbrand. Daarna werd het huis weer opgebouwd, waarvoor stenen gebruikt werden van het gesloopte klooster Wittewierum. De Mepsche verbleef vaak op Duirsum en talrijke brieven schreef hij daar als luitenant, dus als onder-stadhouder. Plaatselijk probeerde hij zijn positie uit te bouwen door andere hoofdelingen uit te schakelen en een staande rechtstoel te vormen. Abel Eppens klaagt daarover. De Mepsche stierf in 1585 op zijn behuizing in den Ham aan de pest. Zijn weduwe probeerde op dezelfde manier de baas te spelen, volgens Eppens. De erfgenamen verzetten zich er tevergeefs tegen, want Agnes had de steun van stadhouder Verdugo.

Na de dood van Agnes, of mogelijk na de dood van Johan, kwam Duirsum aan hun zoon Roelof, getrouwd met Joachime Böselager. Hij is minder bekend geworden dan zijn vader. In 1594 legde hij de eed van trouw af aan het nieuwe bewind, zodat hij op de landdag mee kon doen met compareren (processen voeren over adelijk bezit). Het beheer over de proosdijgoederen kon hij ook niet terugkrijgen. Hij stierf in 1628.

Uit dit huwelijk 2 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Evert Johan			†1642	Loppersum [Gr]		0	0
2	Catharina			†1624			1	0

tr.
met

Catharina Wolff.

Uit dit huwelijk een dochter:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Catharina						1	2

')}