In ‘t Waar
Het is zondag 20 november 1898 en het dorp ’t Waar ligt er stil en verlaten bij, de meeste dorpsbewoners zijn naar de zondagse kerkdienst getogen in het nabijgelegen tweelingdorp Nieuw-Scheemda. Het is voor de meeste dorpsbewoners een rustdag. Een enkeling heeft zich aan de oevers van het door het dorp lopende Termunterzijldiep geïnstalleerd en de hengels uitgeworpen. Anderen varen met hun roeibootje of kano door het mooie kanaal dat loopt van Termunterzijl naar Scheemda.

 

Echter aan de Hoofdweg 79 in 't Waar is iets anders aan de hand. Postkantoorhouder Fokko Musch heeft ook een rustdag en zijn kantoor is gesloten, maar in het knusse grijze huisje ligt zijn vrouw Grietje Haan in een van de slaapkamers in de bedstee en verwacht haar eerste kind. Fokko heeft de vroedvrouw al laten waarschuwen die inmiddels al druk doende is het geboorteproces te begeleiden. Fokko Musch is op donderdag 3 Juni 1897 in Scheemda gehuwd met Grietje Haan uit Nieuwolda, de dochter van Cornelis Haan en Anje Plinsenga.

 

De geboorte van Sijfke Geert Musch
Er wordt een flinke, gezonde zoon geboren, die de naam krijgt van Sijfke Geert Musch. Hij wordt genoemd naar zijn beide opa’s, zijn eerste opa, Geert Musch, komt al vroeg te overlijden op 34 jarige leeftijd en zijn oma huwt voor de tweede keer met haar schoenmakersknecht Sijfke Spel uit Woldendorp.

 

Foto boven: Het complete gezin van Fokko Musch en zijn vrouw Grietje Haan achter in de tuin bij hun huis in 't Waar, gelegen aan de oevers van het Termunterzijldiep. Vanderr en zoon (Siefke) zijn vele jaren werkzaam geweest voor de P.T.T. als postkantoorhouder. Vader in 't Waar en Siefke in diverserse plaatsen, o.a. in het Friese Veenwouden en in Nieuweschans. Siefke overlijdt als vrijgezel in de ouderlijke woning in 't Waar. Hij bouwt zelf kano's en vaart daarmee door zijn geliefde Termunterzijldiep. Hij leeft erg zuinig en bezit geen auto; alles wordt op dee fiets gedaan. Hij kent het Esperanto in woord en geschrift.

Foto boven: Het complete gezin van Fokko Musch en zijn vrouw Grietje Haan achter in de tuin bij hun huis in 't Waar, gelegen aan de oevers van het Termunterzijldiep. Vander en zoon (Siefke) zijn vele jaren werkzaam geweest voor de P.T.T. als postkantoorhouder. Vader in 't Waar en Siefke in diverserse plaatsen, o.a. in Nieuweschans en het Friese Veenwouden. Siefke overlijdt als vrijgezel in de ouderlijke woning in 't Waar. Hij bouwt zelf kano's en vaart daarmee door zijn geliefde Termunterzijldiep. Hij leeft erg zuinig en bezit geen auto; alles wordt op de fiets gedaan. Hij kent het Esperanto in woord en geschrift. Foto: Ben J.L van de Laan, Appingedam.


Nieuweschans
Sijfke Geert (Foto links: Ingezonden door Ben J.L van de Laan, Appingedam) groeit voorspoedig op in een gezin waar geen armoede heerst.
Hij volgt een opleiding voor timmerman op de ambachtschool in Winschoten en slaagt met goede cijfers. Na enige jaren bij een timmerbedrijf te hebben gewerkt, kiest Sijfke er voor om het beroep van zijn vader te gaan uitoefenen.
Hij wordt dus postkantoorhouder en heeft een goede ondergrond mee gekregen van zijn vader. Hij is 10 jaar lang postkantoorhouder in Nieuweschans geweest.

 

Naar Veenwouden
Er komt een plek vrij in het Friese Veenwouden en Sijfke Geert grijpt met beide handen deze sollicitatie aan en het lukt hem aangesteld te worden als postkantoorhouder in dit Friese dorp in 1937.  Hij komt op een hele mooie locatie terecht namelijk een ommuurde vesting met hoektorens, een poortgebouw met ophaalbrug en een zaal.
Dit prachtige, historische gebouw genaamd ‘de Schierstins’ is sinds 1916 eigendom van de Popta Stichting en deze verhuurt het imposante pand vanaf 1922 aan de PTT. De Schierstins wordt in Juli 2019 bezocht door de schrijver van dit verhaal.

 

Het tweede postkantoor tegenover de stins.
Foto boven: Het tweede postkantoor in Veenwouden schuin tegenover de stins. Foto: Ben J.L van de Laan, Appingedam.

 

Een artikel uit het boekwerkje ‘De Schierstins een ongekende schat’ van Jaap van der Boom schrijft het volgende over Sijfke Geert Musch:

 

Sijfke Geert Musch – een bijzondere postbeambte

‘Postkantoorhouder Sijfke Geert Musch (1898-1982) is een bekende verschijning in Veenwouden. Oudere inwoners en oud-inwoners van het dorp weten zich deze rijzige man te herinneren als een strenge beambte die, als hij het minder druk heeft, ook onderhoudend kan praten. De zoon van een Oost-Groningse postkantoorhouder heeft enkele zeldzame hobby’s: de kunstmatige wereldtaal Esperanto, kano’s bouwen en ermee varen’.

 

Foto boven: Sijfke in zijn zelfgebouwde kano maakt tochtjes door het Termunterzijldiep

Foto boven: Sijfke in zijn zelfgebouwde kano maakt tochtjes door het Termunterzijldiep. Foto: Ben J.L van der Laan, Appingedam.



Foto boven: Roely van der Laan in gesprek met de heer Jaap van der Boon van de stichting Schierstins.

Foto boven: Roely van der Laan in gesprek met de heer Jaap van der Boon van de stichting Schierstins. Foto: Ben J.L van de Laan, Appingedam.

 

De PTT-beambte bouwt een collectie op van honderden boeken in het Esperanto.

De postkantoorhouder heeft nog een eigenaardige hobby. In zijn kantoorruimte heeft hij namelijk een verzameling van meer dan vijftig wekkers en klokken opgesteld, die allemaal op tijd lopen en een hels kabaal maken als ze aflopen. Veenwouder Klaes Wielinga schrijft hierover uit het Fries vertaald:

 

‘Met als gevolg dat men er haast hard moest spreken om je boodschap duidelijk te maken. En al helemaal als Musch, die dagelijks op blote voeten in Zweedse klompen liep, heen en weer begon te banjeren over de houten vloer, om zo postzegels of briefkaarten uit zijn oud bruine kastjes met laden te halen’.

 

Musch wordt omschreven als een uiterst secuur ambtenaar. Dat moet ook wel, want alles moet in die tijd op de halve cent kloppen. Als een klant bijvoorbeeld tien briefkaarten bij hem koopt, telt hij dit wel drie keer na. En hij houdt een dubbele boekhouding bij, maar dan in positieve zin: hij noteert de transacties in twee verschillende boeken. Stel je voor dat je een van de boeken verliest, dan heb je altijd nog een reserve boek achter de hand. Er wordt beweerd dat het hoofdpostkantoor in Dokkum bij de controle op de jaarcijfers van de plaatselijke kantoren soms de boekhouding van Musch overslaat omdat hij zo correct werkt.

 

De Schierstins in Veenwouden.

De Schierstins in Veenwouden. Foto: Ben J.L van de Laan, Appingedam.

 

Musch woont en werkt tot 1959 in de Schierstins. Daarna laat de PTT een nieuw postkantoor schuin tegenover de stins bouwen, waar de markante beambte nog dik vier jaar achter het loket staat. In december 1963 gaat hij met pensioen en neemt zijn intrek in zijn geboortehuis in buurtschap ’t Waar bij Scheemda. Daar overlijdt hij op 13 Oktober 1982 als eeuwige vrijgezel. Ben van der Laan (een achterneef van Sijfke Musch) bezoekt in juli 2019 nog de familie Berend Zijlstra, die vlak naast het tweede postkantoor wonen en veel met Sijfke Geert Musch te doen hebben gehad. Zij vertellen ook dat Sijfke vroeger regelmatig op de fiets naar zijn geboorteplaats ’t Waar fietst om familie en bekenden te bezoeken, om dan laat in de middag de terugreis naar Veenwouden te ondernemen.

 

Foto boven: Sijfke Geert Musch met de 4 postbodes uit Veenwouden.
Foto boven: Sijfke Geert Musch met de 4 postbodes uit Veenwouden. Foto ingezonden door: Ben J.L van de Laan, Appingedam.

 

Schrijver van dit artikel, Bennie van der Laan, is op dit moment 81 jaar (2021) en heeft Sijfke nog goed gekend, hij is een neef van mijn moeder Foktje Musch en is regelmatig bij ons langs gekomen in Appingedam. Altijd op de fiets die versiert is met artikelen die betrekking hebben op het Esperanto. Sijfke is zijn hele leven vrijgezel gebleven. Het is een streng aandoende man, maar heeft ook wel vriendelijke momenten. Mijn Opa Jan Musch is een broer van Sijfke zijn vader Fokko Musch.


Informatie over de Schierstins is welwillend beschikbaar gesteld door Jaap van der Boon (2021).

 

Meer lezen: Artikels over Sijfke Musch in de krant, 27 februari 1937. PDF bestand.

 

 


Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres (zie rode balk boven). Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.

Hoogeveen, 30 augustus 2024.
Revisie: 2 september 2024.
Tekst en foto's: Ben J.L. van der Laan, Apppingedam, 28 december 2021.
Redigering: René van Rijn.
Samenstelling: © Harm Hillinga.
Menu Artikelen.
Terug naar de HomePage.
Top