Er zijn meer dan 15 dorpen, plaatsen en streken in Nederland met de naam Zevenhuizen. In dit artikel gaat het uiteraard om het dorp Zevenhuizen in de gemeente Leek, dat bijna op de grens met Drenthe ligt. Zevenhuizen wordt in het Gronings uitgesproken als Zeuvenhuzen of Zeuv'nhoezen en telt anno 2017 zo'n 2700 inwoners. Dat is heel anders dan je zou verwachten, want als ik mensen vraag hoeveel inwoners Zevenhuizen ongeveer zal hebben, komen ze met een veel lager antwoord. Een dorp met zeven huizen heeft immers slechts weinig inwoners.... Het dorp Zevenhuizen is nog erg jong. In een ver verleden is er sprake van een woest hoogveengebied. Dat veen wordt op een gegeven moment in het verlengde van de landerijen van Vredewold, met de Tolbert als hoofdplaats, door de boeren op slechts kleine schaal afgegraven en verder ontgonnen.
Dat duurt tot de Van Ewsums op de borg Nienoord de vervening op grote schaal gaan aanpakken. Tegenwoordig kunnen we dat nog heel goed zien aan de talrijke wijken (kanalen) van Zevenhuizen, waardoor het patroon van een veenkolonie nog duidelijk herkenbaar aanwezig is. Langs de wijken komen zandwegen te liggen die later zijn geasfalteerd.
Op 11 juni 1833 ontstaat er ten gevolgde van een boekweitbrand een grote veenbrand. Een belangrijk deel van het veen tussen De Wilp en Leek en daarmee ook een groot deel van het dorp Veenhuizen wordt verwoest. Vier personen komen om het leven en zestig huizen gaan in vlammen op. Door de brand wordt meer dan 1.167.000 ton turf compleet vernietigd.
Oorsponkelijk ligt Zevenhuizen in de riching Oude Streek. Na de brand wordt het dorp echter rond de afslag Evertswijk opnieuw opgebouwd. Door de brand worden veel veenarbeiders werkloos, maar een groot deel daarvan kan aan de slag bij het zogeheten Commissiebos van 47 ha. Later wordt het bos echter weer gerooid om plaats te maken voor cultuurgrond. Alleen een straatnaam herinnert nog aan het bos dat er ooit is geweest.
In het jaar 1835 is Zevenhuizen een kerkdorp geworden. In dat jaar wordt de hervormde kerk van Zevenhuizen gebouwd. Drie jaar later wordt de torenspits er op gezet en er wordt een klok ingehangen van de Friese gemeente Oudeschoot. Helaas heeft men bij de bouw van de kerk grote fouten gemaakt, zodat al in 1869 op dezelfde plek en nieuwe kerk wordt gebouwd: de huidige kerk. Tussen deze twee jaartallen, in 1844, richten de afgescheiden gereformeerden een eigen kerkje op aan de Evertswijk.
Er staan rond 1850 430 huizen in het dorp en er zijn dan al 2600 inwoners. De inwoners vinden in de tijd dat het dorp er maar wat geïsoleerd bijligt. Dat verandert als er een verharde weg komt van Leek naar Zevenhuizen.
Van 1920 tot 1921 wordt de gereformeerde kerk verbouwd en in 1957 verrijst een compleet nieuwe gereformeerde kerk met een wat vreemde uitgevoerde dakruiter. Het oude pand aan de Evertswijk 23 wordt in gebruik genomen door een loonbedrijf en is later afgebroken. Anno 2017 is één van de verenigingsgebouwen van de kerken gesloten en het tweede staat op de nominatie om ook gesloten te worden. Dit alles heeft een grote impact op het verenigingsleven in het dorp.
Zevenhuizen heeft ook een eigen begraafplaats liggend aan de Kerkhoflaan. Daar is na de Tweede Wereldoorlog een gedenkteken geplaatst voor alle gevallen slachtoffers tijdens de bezettingstijd.
In oktober 2009 komt Zevenhuizen voor het eerst internationaal in het nieuws. Er worden maar liefst 777 gratis pakketten van de nieuwste versie van Windows weggegeven, namelijk Windows 7. Daarmee beleeft Zevenhuizen de internationale première van dit populaire besturingssysteem.
In september 2011 komt Zevenhuizen voor de tweede keer internationaal in het nieuws omdat het wordt verkozen tot 'Leukste dorp van Groningen'. Deze wedstrijd is een initiatief geweest van het Dagblad van het Noorden en RTV Noord en er hebben maar liefst 166 dorpen uit Groningerland aan mee gedaan. Zevenhuizen krijgt 7622 stemmen en eindigt bovenaan. Niekerk wordt tweede met 5276 stemmen en Tolbert wordt derde en krijgt 4493 stemmen (1).
In 2014 gaat de voormalig discotheek Pruim tijdelijk weer open zodat Klaas Pruim een deel van het pand kan gebruiken tijdens de feestweek. Zeven jaar daarvoor is het pand gesloten en verkocht. Ook is Pruim eigenaar geweest van een discotheek in Roden. Op 24 oktober 2011 gaat dat pand in vlammen op. Hij wil de de discotheek herbouwen, maar kan het niet eens worden met de gemeente. Het plan om de 'beroemde' discotheek Pruim in Zevenhuizen na een grondige verbouwing weer te gaan heropenen (4), wordt gestart. Echter om onduidelijke redenen is de verbouwing op een gegeven moment gestaakt en ligt het zalencomplex met café er nu vervallen bij. De oprichter van de beide discotheken, Jan Pruim, overlijdt op zaterdag 16 mei 2015 na een kort ziekbed. Hij is samen met zijn vrouw Mini de grondlegger geweest van het uitgaansleven en Zevenhuizen en Roden. In de jaren '80 brengt hij André Hazes en de Golden Earing naar Zevenhuizen en ook is hij begin jaren '60 de initiator van de jaarlijkse feestweek aldaar, dat nog steeds elk jaar met groot succes wordt gevierd. Jan Pruim is 84 jaar geworden (5).
In juli 2015 komt Zevenhuizen in het nieuws door 'rotte kiezen' (3). Gedoeld wordt hier op drie leegstaande panden. Het eerste pand betreft de voormalige alom bekende discotheek (Klaas) Pruim aan de Hoofdstaat, half afgebouwd, maar waar geen bouwactiviteiten meer zijn. Verder ergeren bewoners zich aan het verpauperde Werkhuis, het vroegere armenhuis, aan de Kokswijk, dat volgens omliggende bewoners als twintig jaar leeg staat en nu overwoekerd is door groen. Tot slot staat er op de hoek Oudestreek-Oudewijk van de voormalige betoncentrale nog een pand, dat de entree van Zevenhuizen ontsierd. In een ver verleden heeft hier een manufacturenzaak gestaan. De burgemeester van Leek geeft aan dat naast het Werkhuis een gemeentelijk monument staat, namelijk het lijkenhuis. Ook dat is overwoekerd door groen. Pandeigenaar Poelstra heeft van de gemeente een brief gekregen de zaak op te knappen, maar over welk pand dit gaat, is niet bekend. Anno 2017 zit de bevolking van Zevenhuizen beslist niet stil. Een groep enthousiaste inwoners (Stichting Promotie Zevenhuizen) zet de schouders onder een plan om een Multi Functioneel Centrum te gaan bouwen in het dorp. Het plan wodt uitgebreid met belanghebbenden besproken en bij de gemeente neergelegd. Het wachten is nu op een vergunning én het geld (6).
Noten, bronnen en referenties: 1. Wikipedia 3. Nieuwsblad van het Noorden, 21 juli 2015. 4. RTV Noord, 13 aug. 2014. 5. RTV Noord, 16 mei 2015. 6. DeKrantnieuws.nl, 20 sept. 2017.
|
||||||||||||||||||
_wapen.gif)
