Vader: Alfons VIII (De Edele) van Castilië, zn. van Sancho III van Castilië en Blanca van Navarra, geb. te Soria [La, Esp] op woensdag 11 mei 1155, Koning te Castilië [Fra] van 1158 tot 1214, ovl. (59 jaar oud) te Avila [Cl, Esp] op zondag 5 okt 1214, tr. (resp. 15 en ongeveer 8 jaar oud) in sep 1170.

• Moeder:
  Eleonora van Engeland, dr. van Hendrik II van Engeland en Eleonora van Aquitanië, geb. in 1162, ovl. (ongeveer 52 jaar oud) in 1214.

Vader: Alfons VIII (De Edele) van Castilië, zn. van Sancho III van Castilië en Blanca van Navarra, geb. te Soria [La, Esp] op woensdag 11 mei 1155, Koning te Castilië [Fra] van 1158 tot 1214, ovl. (59 jaar oud) te Avila [Cl, Esp] op zondag 5 okt 1214, tr. (resp. 15 en ongeveer 8 jaar oud) in sep 1170.

• Moeder:
  Eleonora van Engeland, dr. van Hendrik II van Engeland en Eleonora van Aquitanië, geb. in 1162, ovl. (ongeveer 52 jaar oud) in 1214.

Vader: Alfons VIII (De Edele) van Castilië, zn. van Sancho III van Castilië en Blanca van Navarra, geb. te Soria [La, Esp] op woensdag 11 mei 1155, Koning te Castilië [Fra] van 1158 tot 1214, ovl. (59 jaar oud) te Avila [Cl, Esp] op zondag 5 okt 1214, tr. (resp. 15 en ongeveer 8 jaar oud) in sep 1170.

• Moeder:
  Eleonora van Engeland, dr. van Hendrik II van Engeland en Eleonora van Aquitanië, geb. in 1162, ovl. (ongeveer 52 jaar oud) in 1214.

tr.
met

Lamme Jansen, dr. van Maria Mennens en NN Jansen, ovl. voor dinsdag 5 jul 1695, tr. (2) met NN Nn. Uit dit huwelijk een dochter.

Vader: Alfons VIII (De Edele) van Castilië, zn. van Sancho III van Castilië en Blanca van Navarra, geb. te Soria [La, Esp] op woensdag 11 mei 1155, Koning te Castilië [Fra] van 1158 tot 1214, ovl. (59 jaar oud) te Avila [Cl, Esp] op zondag 5 okt 1214, tr. (resp. 15 en ongeveer 8 jaar oud) in sep 1170.

• Moeder:
  Eleonora van Engeland, dr. van Hendrik II van Engeland en Eleonora van Aquitanië, geb. in 1162, ovl. (ongeveer 52 jaar oud) in 1214.

otr. Koenraad II is maar kort met Bereguela verloofd geweest en is toen vermoord
met

Bereguela van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. in 1180, koningin te Castilië [Fra] in 1217, koningin te Lions [Fr] in 1217, ovl. (ongeveer 66 jaar oud) in 1246, tr. (2) met Alfons IX van León. Uit dit huwelijk 5 kinderen, waaronder.

Aantekeningen bij Bereguela van Castilië.
Berenguela van Kastilië (1180 - 8 november 1246) was in 1217 gedurende korte tijd koningin van Kastilië en León.
*.
Ze was de oudste dochter van Alfons VIII van Kastilië en Eleonora van Engeland, en had nog 11 broers en zusters. Ze was kort verloofd met Koenraad II van Zwaben, maar hij werd in 1196 vermoord voordat het huwelijk plaats had kunnen vinden.
In 1198 trouwde ze met Alfons IX van León, maar dit huwelijk werd in 1204 door Paus Innocentius III nietig verklaard omdat Berenguela en Alfons neef en nicht waren. Ze kregen vijf kinderen, onder andere Ferdinand III (1199–1252). Ze keerde terug naar het hof van haar vader en bracht de vijf kinderen mee.
Berenguela kwam vaak in politiek opzicht tegenover haar voormalige echtgenoot te staan. Alfonso had twee dochters - Sancha en Dulce - bij zijn eerste vrouw, Teresa van Portugal, en wilde de kinderen van Berenguela onterven. Daartoe nodigde hij Johan van Brienne uit om de oudste dochter te trouwen en zo het koninkrijk te erven. Berenguela saboteerde dit plan door Johan over te halen haar eigen dochter te trouwen, die ook Berenguela heette. Later, in 1230 toen Alfonso stierf, werkten Ferdinand en Berenguela samen om de rechten van Sancha en Dulce opzij te zetten.
Toen haar broer Hendrik I van Kastilië bij een ongeluik om het leven kwam in 1217, stond Berenguela haar rechten op de troon af aan haar zoon Ferdinand III. Daarna speelde ze de rol van koningin-moeder waarbij, volgens de Cronica Latina, haar "enige doel en verlangen was om voor haar zoon eer te verkrijgen op alle mogelijke manieren". Berenguela hielp om een opstand van edelen neer te slaan, en regelde voor Fernando een huwelijk met een vrouw van hoge afkomst, Elizabeth van Zwaben.
Berenguela bleef goede contacten onderhouden met haar zuster Blanche, die koningin van Frankrijk was. Het was Blanche die Johanna van Dammartin voorstelde als bruid voor Fernando na de dood van diens eerste vrouw.
*.
Bronnen:.
- Shadis, Miriam. Berenguela of Castile's Political Motherhood, 1996.

tr. (Bereguela ongeveer 18 jaar oud) (1) in 1198, (gesch. in 1204)
met

Bereguela van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. in 1180, koningin te Castilië [Fra] in 1217, koningin te Lions [Fr] in 1217, ovl. (ongeveer 66 jaar oud) in 1246, relatie (1) met Koenraad II van Zwaben. Uit deze relatie geen kinderen.

Aantekeningen bij Bereguela van Castilië.
Berenguela van Kastilië (1180 - 8 november 1246) was in 1217 gedurende korte tijd koningin van Kastilië en León.
*.
Ze was de oudste dochter van Alfons VIII van Kastilië en Eleonora van Engeland, en had nog 11 broers en zusters. Ze was kort verloofd met Koenraad II van Zwaben, maar hij werd in 1196 vermoord voordat het huwelijk plaats had kunnen vinden.
In 1198 trouwde ze met Alfons IX van León, maar dit huwelijk werd in 1204 door Paus Innocentius III nietig verklaard omdat Berenguela en Alfons neef en nicht waren. Ze kregen vijf kinderen, onder andere Ferdinand III (1199–1252). Ze keerde terug naar het hof van haar vader en bracht de vijf kinderen mee.
Berenguela kwam vaak in politiek opzicht tegenover haar voormalige echtgenoot te staan. Alfonso had twee dochters - Sancha en Dulce - bij zijn eerste vrouw, Teresa van Portugal, en wilde de kinderen van Berenguela onterven. Daartoe nodigde hij Johan van Brienne uit om de oudste dochter te trouwen en zo het koninkrijk te erven. Berenguela saboteerde dit plan door Johan over te halen haar eigen dochter te trouwen, die ook Berenguela heette. Later, in 1230 toen Alfonso stierf, werkten Ferdinand en Berenguela samen om de rechten van Sancha en Dulce opzij te zetten.
Toen haar broer Hendrik I van Kastilië bij een ongeluik om het leven kwam in 1217, stond Berenguela haar rechten op de troon af aan haar zoon Ferdinand III. Daarna speelde ze de rol van koningin-moeder waarbij, volgens de Cronica Latina, haar "enige doel en verlangen was om voor haar zoon eer te verkrijgen op alle mogelijke manieren". Berenguela hielp om een opstand van edelen neer te slaan, en regelde voor Fernando een huwelijk met een vrouw van hoge afkomst, Elizabeth van Zwaben.
Berenguela bleef goede contacten onderhouden met haar zuster Blanche, die koningin van Frankrijk was. Het was Blanche die Johanna van Dammartin voorstelde als bruid voor Fernando na de dood van diens eerste vrouw.
*.
Bronnen:.
- Shadis, Miriam. Berenguela of Castile's Political Motherhood, 1996.

Uit dit huwelijk 5 kinderen, waaronder:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Ferdinand III	*1199		†1252		53	0	0

tr. (2)
met

Teressa van Portugal.

Uit dit huwelijk 2 dochters:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Sancha						0	0
2	Dulce						0	0

• Vader:
  Alfons IX van León, tr. (2) met Teressa van Portugal. Uit dit huwelijk 2 dochters., tr. (Bereguela ongeveer 18 jaar oud) (1) in 1198, (gesch. in 1204).

Moeder: Bereguela van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. in 1180, koningin te Castilië [Fra] in 1217, koningin te Lions [Fr] in 1217, ovl. (ongeveer 66 jaar oud) in 1246, relatie (1) met Koenraad II van Zwaben. Uit deze relatie geen kinderen.

tr.
met

Alfons IX van León, tr. (1) met Bereguela van Castilië. Uit dit huwelijk 5 kinderen, waaronder.

Uit dit huwelijk 2 dochters:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Sancha						0	0
2	Dulce						0	0

• Vader:
  Alfons IX van León, tr. (1) met Bereguela van Castilië. Uit dit huwelijk 5 kinderen, waaronder., tr. (2).

• Moeder:
  Teressa van Portugal.

• Vader:
  Alfons IX van León, tr. (1) met Bereguela van Castilië. Uit dit huwelijk 5 kinderen, waaronder., tr. (2).

• Moeder:
  Teressa van Portugal.

Lodewijk VIII van Frankrijk

Lodewijk VIII van Frankrijk, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek.

Aantekeningen bij Lodewijk VIII van Frankrijk.
Lodewijk VIII de Leeuw (Frans: Louis VIII le Lion) (Parijs, 5 september 1187 - Montpensier, 8 november 1226) was koning van Frankrijk van 1223 tot 1226. Hij was een lid van het Huis Capet. Lodewijk werd geboren in Parijs, en was de zoon van Filips II van Frankrijk en Isabella van Henegouwen.
*.
Op 23 mei 1200 trouwde Lodewijk op 12-jarige leeftijd met Blanche van Castilië (4 maart 1188 - 26 november 1252).
Als prins won Lodewijk verschillende gevechten tegen koning Jan zonder Land van Engeland. In 1216 kwam de Engelse adel in opstand tegen de onpopulaire koning Jan, en bood de troon aan aan Lodewijk. In mei 1216 vielen Prins Lodewijk en zijn leger Engeland binnen. Na anderhalf jaar burgeroorlog, de zogenaamde Eerste Baronnenoorlog, gaf Lodewijk echter zijn aanspraak op de troon op, en tekende het Verdrag van Lambeth.
*.
Lodewijk volgde zijn vader op op 14 juli 1223. Zijn kroning vond plaats op 6 augustus van dat jaar in Reims. Als koning wilde hij nog altijd wraak nemen op het Huis Plantagenet, en nam Poitou en Saintonge in in 1224. Daarna werden Avignon en Languedoc overgenomen. Al deze gebieden waren oorspronkelijk eigendom van de Plantagenets.
Toen hij terugkeerde naar Parijs begon Lodewijk te lijden aan dysenterie, en stierf op 8 november 1226 in een kasteel bij Montpensier, in Auvergne.
Lodewijk VIII werd begraven in de Sint-Denis-basiliek. Zijn zoon, Lodewijk IX van Frankrijk, volgde hem op als koning van Frankrijk.

Vader: Filips II (Augustus) van Frankrijk, geb. te Parijs op zaterdag 21 aug 1165, medekoning met zijn vader van donderdag 1 nov 1179 tot donderdag 18 sep 1180 , koning te Frankrijk [Ge] van 1180 tot 1223, graaf te Artesië [Fra] van 1180 tot 1223, ovl. (57 jaar oud) te Mantes [Fra] op vrijdag 14 jul 1223, tr. (resp. 14 en 10 jaar oud) te Bapaume Bapaume (Nederlands: Bapalmen) is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Nord-Pas-de-Calais) en telt 4179 inwoners (2004), die Bapalmois worden genoemd. De plaats maakt deel uit van het arrondissement Arras. De in onbruik geraakte nederlandstalige naam voor de plaats Bapaume is Batpalmen op maandag 28 apr 1180 Zij is dan nog maar 10 jaar oud en Filips is 15 jaar.

• Moeder:
  Isabella van Henegouwen, dr. van Boudewijn V (De Moedige) van Henegouwen en Margaretha van de Elzas, geb. te Rijsel Rijsel (Frans: Lille) is een stad in Noord-Frankrijk nabij de grens met België aan de rivier de Deule (Deûle). Het is de hoofdstad van de regio Nord-Pas-de-Calais - ook Franse Nederlanden genoemd - en van het Noorderdepartement op donderdag 23 apr 1170, koningin-gemalin van 1180 tot 1190, ovl. (19 jaar oud) te Parijs op donderdag 15 mrt 1190.

tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200
met

Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Aantekeningen bij Blanche van Castilië.
Blanca (Frans: Blanche) van Castilië (Palencia, 4 maart 1188 – Melun, 12 november 1252) was als echtgenote van koning Lodewijk VIII koningin van Frankrijk, en na de dood van haar echtgenoot ook lange tijd regentes van het koninkrijk.
*.
Zij was een dochter van koning Alfons VIII van Castilië en Eleonora van Engeland. Zij werd door een verdrag (januari 1200) tussen de koningen Filips Augustus van Frankrijk en Jan zonder Land van Engeland verloofd met de Franse kroonprins Lodewijk, de latere Lodewijk VIII). Het huwelijk vond plaats op 23 mei 1200 in Pont-Audemer (Normandië). Toen haar echtgenoot in november 1226 overleed, in volle kruistocht tegen de Katharen, werd Blanca plots regentes voor haar twaalfjarige zoontje Lodewijk IX, in een koninkrijk aan de rand van de opstand. Met steun van de pauselijk legaat Frangipani wist zij met succes haar gezag te herstellen over rebellerende vazallen, en kon zij met name Chartres, Blois en Languedoc voor haar zoon herwinnen. Vanaf de meerderjarigheid van Lodewijk IX in 1234, betrok zij hem langzamerhand steeds méér bij de regeringstaken, zonder zichzelf echter volledig terug te trekken.
Nadat Lodewijk IX, ondanks de waarschuwingen van zijn moeder, in 1248 inscheepte voor de Zevende Kruistocht, werd zij opnieuw alleen gevolmachtigd regentes. De kruistocht leek haar een geldverslindende en gevaarlijke onderneming, en het verloop van de geschiedenis heeft haar gelijk gegeven. Blanca van Castilië zou haar zoon niet meer terugzien. In 1250 had zij nog af te rekenen met de zogeheten pastoureaux, opstandige landlieden die al plunderend door Frankrijk trokken. Dat werd haar laatste optreden. In 1251 verergerde de hartkwaal, waaraan ze reeds enkele jaren leed. Zij besloot zich terug te trekken in het cisterciënzerklooster van Maubuisson, dat zij tien jaar eerder gesticht had, en waar zij op 12 november 1252 overleed op de leeftijd van 64 jaar.

Uit dit huwelijk 13 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Blanche	*1205		†1206		1	0	0
2	Agnes	*1207		†1207		0	0	0
3	Pilips	*1209		†1218		8	0	0
4	Alponsus	*1213		†1213		0	0	0
5	Jan	*1213		†1213		0	0	0
6	Lodewijk IX (Louis)	*1214		†1270		56	0	0
7	Robert	*1216		†1250		33	0	0
8	Filips	*1218		†1220		2	0	0
9	Jan Tristan	*1219		†1232		12	0	0
10	Filips Dagobert	*1222		†1232		9	0	0
11	Isabella	*1225		†1269		43	0	0
12	Stefan	*1227		†1285		57	0	0
13	Karel 1	*1227		†1285		57	0	0

Dossier:

Filips II (Augustus) van Frankrijk
Filips II (Augustus) van Frankrijk, geb. te Parijs op zaterdag 21 aug 1165, medekoning met zijn vader van donderdag 1 nov 1179 tot donderdag 18 sep 1180 , koning te Frankrijk [Ge] van 1180 tot 1223, graaf te Artesië [Fra] van 1180 tot 1223, ovl. (57 jaar oud) te Mantes [Fra] op vrijdag 14 jul 1223.

Aantekeningen bij Filips II (Augustus) van Frankrijk.
Filips II, bijgenaamd August(us) (Parijs, 21 augustus 1165 - Mantes, 14 juli 1223) was van 1180 tot 1223 koning van Frankrijk uit het Huis Capet.
Filips werd reeds op 1 november 1179 door zijn zieke vader Lodewijk VII in Reims gekroond en tot medekoning aangesteld. Bij diens dood, op 18 september 1180, volgde hij hem officieel als koning van Frankrijk op. In 1180 huwde hij Isabella van Henegouwen († 1190), nicht van de Vlaamse graaf Filips van de Elzas (dochter van zijn zus Margaretha), en zo verwierf hij Artois als huwelijksgift. Lodewijk VIII was hun zoon. Isabella stierf in 1190 en in 1193 huwde hij met Ingeborg van Denemarken, die hij kort nadien verstootte. In 1194 huwde hij met Agnes van Meranië, maar dit huwelijk werd niet erkend door de paus en Filips erkende in 1213 opnieuw Ingeborg als koningin.
Van bij de aanvang van zijn bewind voerde hij een politiek van territoriale expansie. Om die te bekostigen, vulde hij de koninklijke schatkist met de geconfisqueerde bezittingen van kapitaalkrachtige Joden. Toen deze strategie tot eerste resultaten had geleid, stelde hij zich tot doel de macht te breken van de Engelse koning, die tot zijn ergernis bijna geheel Zuidwest-Frankrijk van hem in leen hield. Zijn positie als leenheer trachtte hij wel uit te buiten door de familieruzies binnen het Engelse koningshuis Plantagenet verder aan te wakkeren en de jonge prinsen tegen elkaar op te zetten.
In 1190 vertrokken Filips II, de jonge Engelse koning Richard Leeuwenhart en de Duitse keizer Frederik Barbarossa broederlijk samen voor de Derde Kruistocht, waaraan Filips zelf slechts kortstondig deelnam. De vorsten kregen het met elkaar aan de stok en gingen elk hun eigen weg. Filips keerde onverwijld naar Frankrijk terug en spande samen met Richards broer, prins Jan. Richard Leeuwenhart zelf werd tijdens zijn terugkeer uit het oosten in Oostenrijk gevangen gezet werd. Met behulp van prins Jan wist Filips intussen (tijdelijk) Normandië in te palmen (1192?1193).
Na Richards terugkeer in Engeland (maart 1194) keerden de krijgskansen echter voor Filips II, die een reeks nederlagen leed. Een groot deel van Artois moest hij weer aan de graaf van Vlaanderen afstaan. Ook met Rome kwam de koning in conflict, omdat hij in 1193 zijn tweede vrouw Ingeborg van Denemarken verstoten had om in 1196 te hertrouwen met Agnes van Merano. Ondanks pauselijke dreiging met excommunicatie, weigerde de koning aanvankelijk zijn nieuwe echtgenote te verlaten, maar gaf uiteindelijk toch toe. Agnes stierf (van verdriet?) in haar kasteel van Poissy (1201).
Toen de Engelse troon in 1199 vacant werd, steunde Filips de aanspraken van Arthur van Bretagne, neef van de nieuwe koning Jan zonder Land. Toen deze laatste het vertikte om aan het Franse hof leenhulde te komen brengen, confisqueerde Filips als vergelding alle Engelse leenbezittingen op het continent (1202). Hij annexeerde ook Normandië (1204), Anjou, Maine, Touraine (1205) en Poitou (1208), tot uiteindelijk slechts de zuidelijke Poitou en Guyenne in Engelse handen bleven.
Paus Innocentius III droeg Filips een kruistocht tegen Engeland op die echter verviel daar de Engelse vorst zich in extremis aan de paus onderwierp. De Franse expeditie werd naar het Engels georiënteerde Vlaanderen afgeleid, waar de Franse vloot bij Damme een nederlaag opliep (30 mei 1213).
Om de Franse expansie een halt toe te roepen stuurde de Engelse koning aan op een grote anti-Franse Europese coalitie, waarbij weldra aansloten: zijn neef de Duitse keizer Otto IV en de graven van Vlaanderen, Holland en Boulogne. Het coalitieleger, dat Noord-Frankrijk wilde binnenvallen, werd echter door het Franse leger (versterkt door hulptroepen van keizer Frederik II van Hohenstaufen) op beslissende wijze verslagen in de Slag bij Bouvines op 27 juli 1214. Door deze overwinning kwam Vlaanderen onder Franse controle en verbeurde de Engelse koning definitief zijn laatste Franse lenen. Filips II verviervoudigde in één klap zijn kroondomein en de Engelse koning behield alleen de kuststrook van Aquitanië, Guyenne genoemd.
Filips II is er in geslaagd het oorspronkelijke kroondomein zo uit te breiden en het koninklijke gezag zodanig te verstevigen, dat het voortaan niet meer nodig was de troonopvolger nog vóór de dood van de regerende vorst te laten kronen. De steden kreeg hij aan zijn zijde, door het verlenen van gunstige handelsprivileges, bijv. stapelrecht te Parijs en Rouen. Hij maakte van Parijs de hoofdstad van Frankrijk, en een waar bestuurscentrum, door de aanleg van geplaveide straten, van nieuwe wijken aan de linkeroever van de Seine, van openbare markthallen en door de bouw van de koningsburcht het Louvre en een nieuwe omwalling (waarvan nog delen bestaan).
Van groot belang waren ook zijn herstructureringen van het bestuur. Hij verdeelde zijn grondgebied in districten en stelde er koninklijke ambtenaren in aan die belast waren met rechtspraak en de inning van de belastingen. Hij gebruikte hiervoor twee types ambtenaren: baljuws en seneschalken. Seneschalken stelde hij voornamelijk aan in grensgebieden en hadden bovenop hun andere bevoegdheden ook een militaire functie.

tr. (resp. 14 en 10 jaar oud) te Bapaume Bapaume (Nederlands: Bapalmen) is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Nord-Pas-de-Calais) en telt 4179 inwoners (2004), die Bapalmois worden genoemd. De plaats maakt deel uit van het arrondissement Arras. De in onbruik geraakte nederlandstalige naam voor de plaats Bapaume is Batpalmen op maandag 28 apr 1180 Zij is dan nog maar 10 jaar oud en Filips is 15 jaar
met

Isabella van Henegouwen, dr. van Boudewijn V (De Moedige) van Henegouwen en Margaretha van de Elzas, geb. te Rijsel Rijsel (Frans: Lille) is een stad in Noord-Frankrijk nabij de grens met België aan de rivier de Deule (Deûle). Het is de hoofdstad van de regio Nord-Pas-de-Calais - ook Franse Nederlanden genoemd - en van het Noorderdepartement op donderdag 23 apr 1170, koningin-gemalin van 1180 tot 1190, ovl. (19 jaar oud) te Parijs op donderdag 15 mrt 1190.


Aantekeningen bij Isabella van Henegouwen.
Isabella (of Elisabeth) van Henegouwen (Rijsel, 23 april 1170 - Parijs, 15 maart 1190) was, als (eerste) echtgenote van Filips II van Frankrijk, koningin van Frankrijk.
Zij was een dochter van de Henegouwse graaf Boudewijn de Moedige en de Vlaamse gravin Margaretha van de Elzas. In 1180 werd zij - op de prille leeftijd van 10 jaar! - door haar machtige oom Filips van de Elzas uitgehuwelijkt aan de toen 15-jarige Franse koning, voor wie deze alliantie met het graafschap Vlaanderen goed gelegen kwam. Op deze manier kon hij zich onttrekken aan de verstikkende betutteling door zijn moeder Adelheid en haar intriges ten voordele van haar broer, Hendrik, graaf van Champagne. Dit huwelijk bood het bijkomende voordeel dat de bruid Karolingisch bloed had, omdat de graven van Henegouwen afstamden van Karel van Neder-Lotharingen, en bovendien kreeg Isabella als bruidsschat het gebied van Artesië, met o.m. de rijke streden Atrecht, Bapaume, Sint-Omaars en Ariën.
Het huwelijk werd ingezegend op 28 april 1180 te Bapaume, en het piepjonge koningspaar werd een maand later officieel gezalfd in Saint-Denis op 29 mei.
Maar de koning raakte snel uitgekeken op zijn jonge bruidje. Toen bleek dat zij hem na vier jaar huwelijk geen kind kon schenken, maakte Filips zijn voornemen bekend om van haar te scheiden, onder het voorwendsel dat het huwelijk niet geconsumeerd was. Omdat hij graag het graafschap Henegouwen had geannexeerd, zat het hem ook dwars dat zij haar vader nog steeds niet had kunnen overtuigen om duidelijker het kamp van de koning te kiezen. Isabella reageerde hierop door op spectaculaire wijze in het openbaar de rol van verongelijkte onschuld te spelen. Ze verscheen overal in boetekleren, en op die manier won zij het medelijden en de sympathie van het volk, zodat haar echtgenoot uiteindelijk moest afzien van zijn voornemen. Een eventuele echtscheiding zou trouwens het verlies van Artesië impliceren..
Op 5 september 1187 schonk zij het leven aan de zoon die Filips zozeer had verwacht: de toekomstige Lodewijk VIII. Isabella van Henegouwen stierf in het kraambed op 20-jarige leeftijd, op 15 maart 1190 in Parijs. De tweeling die zij ter wereld bracht overleefde haar niet. Ze werd op grootse wijze begraven in de Notre-Dame van Parijs. Haar echtgenoot was niet aanwezig op de uitvaartplechtigheid: hij was op veldtocht in Normandië.

Uit dit huwelijk 3 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Lodewijk VIII	*1187	Parijs	†1226	Montpensier [Fra]	39	1	13
2	Nn	*1190				0	0	0
3	Nn	*1190				0	0	0

Dossier:

• Vader:
  Boudewijn V (De Moedige) van Henegouwen, zn. van Boudewijn IV van Vlaanderen en Aleidis van Namen, geb. te Bergen [Li] in 1150, graaf Boudewijn V te Henegouwen [Fra] van 1171 tot 1195,
  Graaf Boudewijn V te Namen [Fra] van 1188 tot 1191,
  Namen (Frans: Namur, Waals : Nameur) is een stad in België, gelegen waar de rivier de Samber in de Maas vloeit. Het is de hoofdstad van Wallonië en de hoofdstad van de provincie Namen. De stad telt bijna 108.000 inwoners en ligt op een hoogte van 84 meter. Voorts ligt het ongeveer 65 km ten zuidoosten van Brussel.
  Omdat de stad gebouwd is in een vallei, heeft er in de 20e eeuw een sterke expansie plaatsgevonden op de rechteroever van de Maas, in de gemeente Jambes. Met de gemeentelijke herindeling van 1977 werd Jambes, evenals een aantal andere omliggende gemeenten, bij Namen gevoegd.
  graaf Boudewijn VIII te Vlaanderen [Vla] van 1191 tot 1194, graaf te Zeeland [Nb] van 1191 tot 1194, ovl. (ongeveer 45 jaar oud) op zondag 17 dec 1195, tr. (resp. ongeveer 19 en hoogstens 29 jaar oud) in 1169.

• Moeder:
  Margaretha van de Elzas, dr. van Diederik van de Elzas en Sybille van Anjou, geb. tussen 1140 en 1145, ergename te Vlaanderen [Vla] in 1191, gravin te Vlaanderen [Vla] van 1191 tot 1194, gravin te Zeeland [Nb] van 1191 tot 1194, ovl. (hoogstens 54 jaar oud) op dinsdag 15 nov 1194, tr. (hoogstens 20 jaar oud) (1) in 1160 met Roland II van Vermandois, ovl. tussen 1163 en 1165. Uit dit huwelijk geen kinderen.

tr. (resp. 10 en 14 jaar oud) te Bapaume Bapaume (Nederlands: Bapalmen) is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Nord-Pas-de-Calais) en telt 4179 inwoners (2004), die Bapalmois worden genoemd. De plaats maakt deel uit van het arrondissement Arras. De in onbruik geraakte nederlandstalige naam voor de plaats Bapaume is Batpalmen op maandag 28 apr 1180 Zij is dan nog maar 10 jaar oud en Filips is 15 jaar
met

Filips II (Augustus) van Frankrijk, geb. te Parijs op zaterdag 21 aug 1165, medekoning met zijn vader van donderdag 1 nov 1179 tot donderdag 18 sep 1180 , koning te Frankrijk [Ge] van 1180 tot 1223, graaf te Artesië [Fra] van 1180 tot 1223, ovl. (57 jaar oud) te Mantes [Fra] op vrijdag 14 jul 1223.

Aantekeningen bij Filips II (Augustus) van Frankrijk.
Filips II, bijgenaamd August(us) (Parijs, 21 augustus 1165 - Mantes, 14 juli 1223) was van 1180 tot 1223 koning van Frankrijk uit het Huis Capet.
Filips werd reeds op 1 november 1179 door zijn zieke vader Lodewijk VII in Reims gekroond en tot medekoning aangesteld. Bij diens dood, op 18 september 1180, volgde hij hem officieel als koning van Frankrijk op. In 1180 huwde hij Isabella van Henegouwen († 1190), nicht van de Vlaamse graaf Filips van de Elzas (dochter van zijn zus Margaretha), en zo verwierf hij Artois als huwelijksgift. Lodewijk VIII was hun zoon. Isabella stierf in 1190 en in 1193 huwde hij met Ingeborg van Denemarken, die hij kort nadien verstootte. In 1194 huwde hij met Agnes van Meranië, maar dit huwelijk werd niet erkend door de paus en Filips erkende in 1213 opnieuw Ingeborg als koningin.
Van bij de aanvang van zijn bewind voerde hij een politiek van territoriale expansie. Om die te bekostigen, vulde hij de koninklijke schatkist met de geconfisqueerde bezittingen van kapitaalkrachtige Joden. Toen deze strategie tot eerste resultaten had geleid, stelde hij zich tot doel de macht te breken van de Engelse koning, die tot zijn ergernis bijna geheel Zuidwest-Frankrijk van hem in leen hield. Zijn positie als leenheer trachtte hij wel uit te buiten door de familieruzies binnen het Engelse koningshuis Plantagenet verder aan te wakkeren en de jonge prinsen tegen elkaar op te zetten.
In 1190 vertrokken Filips II, de jonge Engelse koning Richard Leeuwenhart en de Duitse keizer Frederik Barbarossa broederlijk samen voor de Derde Kruistocht, waaraan Filips zelf slechts kortstondig deelnam. De vorsten kregen het met elkaar aan de stok en gingen elk hun eigen weg. Filips keerde onverwijld naar Frankrijk terug en spande samen met Richards broer, prins Jan. Richard Leeuwenhart zelf werd tijdens zijn terugkeer uit het oosten in Oostenrijk gevangen gezet werd. Met behulp van prins Jan wist Filips intussen (tijdelijk) Normandië in te palmen (1192?1193).
Na Richards terugkeer in Engeland (maart 1194) keerden de krijgskansen echter voor Filips II, die een reeks nederlagen leed. Een groot deel van Artois moest hij weer aan de graaf van Vlaanderen afstaan. Ook met Rome kwam de koning in conflict, omdat hij in 1193 zijn tweede vrouw Ingeborg van Denemarken verstoten had om in 1196 te hertrouwen met Agnes van Merano. Ondanks pauselijke dreiging met excommunicatie, weigerde de koning aanvankelijk zijn nieuwe echtgenote te verlaten, maar gaf uiteindelijk toch toe. Agnes stierf (van verdriet?) in haar kasteel van Poissy (1201).
Toen de Engelse troon in 1199 vacant werd, steunde Filips de aanspraken van Arthur van Bretagne, neef van de nieuwe koning Jan zonder Land. Toen deze laatste het vertikte om aan het Franse hof leenhulde te komen brengen, confisqueerde Filips als vergelding alle Engelse leenbezittingen op het continent (1202). Hij annexeerde ook Normandië (1204), Anjou, Maine, Touraine (1205) en Poitou (1208), tot uiteindelijk slechts de zuidelijke Poitou en Guyenne in Engelse handen bleven.
Paus Innocentius III droeg Filips een kruistocht tegen Engeland op die echter verviel daar de Engelse vorst zich in extremis aan de paus onderwierp. De Franse expeditie werd naar het Engels georiënteerde Vlaanderen afgeleid, waar de Franse vloot bij Damme een nederlaag opliep (30 mei 1213).
Om de Franse expansie een halt toe te roepen stuurde de Engelse koning aan op een grote anti-Franse Europese coalitie, waarbij weldra aansloten: zijn neef de Duitse keizer Otto IV en de graven van Vlaanderen, Holland en Boulogne. Het coalitieleger, dat Noord-Frankrijk wilde binnenvallen, werd echter door het Franse leger (versterkt door hulptroepen van keizer Frederik II van Hohenstaufen) op beslissende wijze verslagen in de Slag bij Bouvines op 27 juli 1214. Door deze overwinning kwam Vlaanderen onder Franse controle en verbeurde de Engelse koning definitief zijn laatste Franse lenen. Filips II verviervoudigde in één klap zijn kroondomein en de Engelse koning behield alleen de kuststrook van Aquitanië, Guyenne genoemd.
Filips II is er in geslaagd het oorspronkelijke kroondomein zo uit te breiden en het koninklijke gezag zodanig te verstevigen, dat het voortaan niet meer nodig was de troonopvolger nog vóór de dood van de regerende vorst te laten kronen. De steden kreeg hij aan zijn zijde, door het verlenen van gunstige handelsprivileges, bijv. stapelrecht te Parijs en Rouen. Hij maakte van Parijs de hoofdstad van Frankrijk, en een waar bestuurscentrum, door de aanleg van geplaveide straten, van nieuwe wijken aan de linkeroever van de Seine, van openbare markthallen en door de bouw van de koningsburcht het Louvre en een nieuwe omwalling (waarvan nog delen bestaan).
Van groot belang waren ook zijn herstructureringen van het bestuur. Hij verdeelde zijn grondgebied in districten en stelde er koninklijke ambtenaren in aan die belast waren met rechtspraak en de inning van de belastingen. Hij gebruikte hiervoor twee types ambtenaren: baljuws en seneschalken. Seneschalken stelde hij voornamelijk aan in grensgebieden en hadden bovenop hun andere bevoegdheden ook een militaire functie.

Uit dit huwelijk 3 kinderen:

	naam	geb.	plaats	ovl.	plaats	oud	relatie	kinderen
1	Lodewijk VIII	*1187	Parijs	†1226	Montpensier [Fra]	39	1	13
2	Nn	*1190				0	0	0
3	Nn	*1190				0	0	0

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

Vader: Lodewijk VIII van Frankrijk, zn. van Filips II (Augustus) van Frankrijk en Isabella van Henegouwen, geb. te Parijs op zaterdag 5 sep 1187, Graaf te Artesië [Fra] van 1223 tot 1226, Het Graafschap Artesië ontstond in de 10e eeuw en was een toen een karolingse provincie. Later werd het een Frans leen. Ook was het een onderdeel van de Zeventien Provinciën. koning te Frankrijk [Ge] van vrijdag 14 jul 1223 tot 1226, ovl. (39 jaar oud) te Montpensier [Fra] op zondag 8 nov 1226 Montpensier is een gemeente in het Franse departement Puy-de-Dôme (regio Auvergne) en telt 315 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Riom, begr. Sint-Denis basiliek, tr. (beiden 12 jaar oud) te Pont-Audemer [Fra] op dinsdag 23 mei 1200.

Moeder: Blanche van Castilië, dr. van Alfons VIII (De Edele) van Castilië en Eleonora van Engeland, geb. te Palencia [Spa] op vrijdag 4 mrt 1188, koningin te Frankrijk [Ge], koning-gemalin te Frankrijk [Ge] van 1223 tot 1226, ovl. (64 jaar oud) te Melun [Fra] op dinsdag 12 nov 1252 Melun is een stad en gemeente in Frankrijk, gelegen op ongeveer 50 kilometer ten zuidoosten van Parijs. Het is de hoofdstad van het departement Seine-et-Marne. De gemeente Melun heeft een oppervlak van 8,04 km² en 35.695 inwoners (1999). De bevolkingsdichtheid is 4440 inwoners/km². De stad ligt aan de Seine. Melun werd gesticht op een eiland in de Seine. De nederzetting wordt door Julius Caesar genoemd in zijn Commentarii de bello Gallico. De Romeinse naam voor de stad was Melodonum. Op 11 april 1226 werd in Melun de vrede van Melun gesloten. Uit Melun komt een Briesoort die een AOC-keurmerk heeft, de Brie de Melun.

')}