De geslachtsnaam Nienoord

Het ontstaan van de geslachtsnaam Nienoord

De naam 'Nienoord' is ontstaan naar de naam van een boerderij aan de Oldenoordweg te Toornwerd in de gemeente Middelstum. De boerderij Nienoord bestaat al in het begin van de 17e eeuw in het carspel Toornwerd. Het heet dan Nijenoort en later Nienoort wat verbasterd wordt tot Nienoord. De eerste bekende eigenerfde boer op Nijenoort was Reender Hayes. In het begin van de 18e eeuw is het 73 grazen groot. Het ligt samen met de boerderij Oldenoord in een gebied dat vroeger ‘Den Oert’ is genoemd, in dat zelfde gebied heeft ooit het stamslot ‘De Oert’ van de Groningse familie Van Eeuwsum gelegen, dat circa 1250 door de Groningers wordt verwoest.

Volgens een valse oorkonde  van 1353 blijkt dat in 1278 jonker Ewe van de Oert de opdracht heeft gegeven om in de nabijheid van de plaats waar eerder de borg Den Oert eeft gelegen een nieuwe borg te laten bouwen, waaraan de naam ‘Ewesheim’ wordt gegeven. In 1353 zijn de ridders Elteken en Menyolt van de Oert, de heren van de borg Ewesheim. In 1358 is Ewo van Ewsum heer van Middelstum. Hij is gehuwd met Erwarda Onsta, uit dit huwelijk wordt een dochter geboren. Zij wordt Menneke genoemd. Deze dochter huwt Hidde Tamminga, onder de voorwaarde dat hij de naam Van Eeuwsum moet aannemen. Bij een boedelscheiding van de familie in 1458 wordt bepaald dat,

De verscheidene zijl en collatiarechten,
die tot dan aan De Oert waren verbonden,
uitdrukkelijk van deze borg werden losgemaakt
en ten eeuwige dagen werden gehecht aan
het nieuwe huis “Ewsum” Te Middelstum.

Het  bovenstaande heeft alles te maken met de naam Nienoord. Het is een loot uit dit Ommelander geslacht, namelijk Wigbold van Ewsum, die omstreeks 1524 bij Midwolde in het Groningse Westerkwartier begint met de stichting van de borg Nienoord. Hij is in 1502 gehuwd met Beetke van Rasquert. Deze borg heet, evenals de eerder genoemde boerderij oorspronkelijk Nijenoort, later Nienoort en nu Nienoord. Men heeft tot op het heden geen aktes kunnen vinden dat er op wijzen dat er ooit enig zakelijk verband heeft bestaan tussen de boerderijen Nienoord en Oldenoord enerzijds en de borgen van Ewsum bij Middelstum en Nienoord bij Leek anderzijds. Etymologisch en toponymisch is dit natuurlijk wel het geval.

Gezien het bekend is dat Onno van Ewsum bij zijn overlijden in 1489 een van de rijkste hovelingen in de Groninger Ommelanden is geweest en zijn grootste complex van 587 ha onder Middelstum, Kantens en Toornwerd ligt, is het niet ondenkbaar dat de landerijen van de boerderij Nienoord, vroeger van het geslacht van de van Ewsum's zijn geweest. Dit is echter een veronderstelling, want de bewoners van de boerderij Nijenoort worden al in 1600 als eigenerfden omschreven. De landerijen komen door een vererving omstreeks 1767 in het bezit van de boerderij Nijenoort, als één van de zonen van Symon Jans namelijk Reintje Sijmons (Rentje Sijmens) weduwnaar wordt na het overlijden van Grietje Jacobs een dochter van Jacob Jans Boerema en Grietje Nanninga. Hij hertrouwt op 28 februari 1768 te Middelstum met Jantje Ennes afkomstig uit Rasquert.

Een van zijn kinderen, genaamd Simon Reintjes (1767-1846) vererft in 1817 de boerderij “Nienoord” en neemt deze naam als geslachtsnaam aan. Hun andere kinderen hebben deze naam al circa 1811 aangenomen. Van dit echtpaar stamt het geslacht met de familienaam Nienoord af, dat nog heden ten dage voorkomt.

Parenteel, genealogie en kwartierstaat van het geslacht Nienoord.

Door hier te klikken krijg je een overzicht van alle parentelen, genealogiën en kwartierstaten van het geslacht Nienoord. De pagina opent in een nieuw venster/tabblad!

Dit is slechts een begin, een en ander is nog in ontwikkeling, maar je krijgt al een goede indruk van hetgeen hierboven is omschreven.

Ook alle bronvermeldingen zijn nog niet gereed. In juli 2017 wordt hieraan nog steeds gewerkt.

Tekst: Harm Hillinga (2013).

Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorg-vuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres (zie rode balk boven). Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.
Hoogeveen, 16 april 2013. Revisie: 26 september 2023. Verhaal: © Harm Hillinga.			↑ Top