Enno III Cirksena graaf van Oost-Friesland en Walburga van Rietberg

 

 

 Enno III van Oost-Friesland, oudste zoon van Edzart II Cirksena en Catharina Wasa Princes van Zweden, dochter van koning Gustaaf I van Zweden, geboren op30 sep 1563, graaf van Oost-Friesland tussen 1599 en 1625, overleden (61 jaar oud) te Leerort, Ost‑Friesland op 19 aug 1625. Hij trouwt met Walburga van Rietberg, dochter van Johan II van Rietberg en Agnes Gravin van Bentheim-Steinfurt, geboren in 1557, overleden (ongeveer 29 jaar oud) op 26 mei 1586.


Afb. rechts: Enno III graaf van Oost-Friesland van 1599 tot 1625

Enno III graaf van Oost-Friesland van 1599 tot 1625.

 

Enno III Graaf van Oost-Friesland
Hij volgt in 1599 zijn vader Edard II op als graaf van Oost-Friesland. Hij is de laatste die in deze functie die het Oost-Fries beheerst.

 

Na de uitsterven van de mannelijke linie van de graven van Rietberg wordt Enno III door zijn huwelijk met Walburgis van Rietberg hun opvolger. In het Vergelijk van Berum staat hij in 1600 het graafschap Rietberg echter af aan zijn dochters uit zijn eerste huwelijk. In ruil daarvoor krijgt hij het Oost-Friese Harlingerland, dat sinds 1540 in een personele unie verbonden is met het graafschap Rietberg. Enno lijkt eerst op de goede weg te zijn in een conflict met de Oost-Friese Staten. Hij sluit met hen en de stad Emden in 1599 het Concordaat van Emden. De vrede in het land komt echter ten einde als Enno nieuwe belastingen gaat heffen om de lege staatskas te vullen. In het daaropvolgende conflict roepen de troepen van Emden de hulp van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in, die in 1602 de stad bezetten. In het Akkoord van Osterhusen erkent Enno in 1611 uiteindelijk de rechten van de Staten. Nadat de Nederlanders in 1611 ook de controle over de burcht van Leerort verkrijgen, staat Oost-Friesland zodanig onder de controle van Nederland, dat Enno zelfs de aansluiting van Oost-Friesland bij Nederland beveelt. Dit wordt echter door de Staten geweigerd. Tijdens de Dertigjarige Oorlog gebruiken de Nederlanders Oost-Friesland als winters verzorgingssteunpunt en als kwartier, waar Enno niets tegen ondernemen kan. Dit leidt ertoe dat de keizerlijke troepen onder Peter Ernst II van Mansfeld in 1622 Oost-Friesland binnenvallen. Enno trekt zich terug in zijn kasteel in Esens en kan niet verhinderen dat de troepen van Mansfeld zelfs het geld roven dat voorzien is voor het Vergelijk van Berum. In augustus 1625 sterft Enno III op 61-jarige leeftijd.

 

 

Geneagram.

 

Enno III is tweemaal gehuwd. De eerste keer huwt hij op 29 januari 1581 met Walburga van Rietberg (1556-1586), dochter en erfgename van graaf Johan II van Rietberg, heer van Esens, Stedesdorf en Wittmund. Zij brengt Harlingerland en Rietberg mee. Als de mannelijke lijn van de graven van Rietberg uitsterft, volgen de graven van Oost-Friesland op door het huwelijk van Enno III met Walburga.

 

Wapen
Gevierendeeld met 1e In zwart een gekroonde Harpy van goud, in elk der hoeken vergezeld van een ster vanhetzelfde (Oost-Friesland); 2e In goud een beer van zwart met een halsband van het veld (de Heerlijkheid Essen); 3e In blauw twee schuingekruiste gesels van goud (de Heerlijkheid Witmund); 4e In blauw een dubbelstaartige leeuw van zilver,om de de hals een omgekeerde gouden kroon (de Heerlijkheid Jeveren, waarop de vorsten van Oost-Friesland aanspraak maakten).

 

Walburga van Rietberg

Zij sterft slechts een paar dagen na de dood van haar zoon Johann Edzard aan vergif dat haar 'Stine Essken' heeft gebracht. De laatste wordt dan ook levend verbrand.


Uit dit huwelijk 3 kinderen:

1. Agnes, geboren op 1 jan 1584, overleden (32 jaar oud) op 28 feb 1616, trouwt (resp. ongeveer 18 en ongeveer 22 jaar oud) in 1603 met Gundakar van Liechtenstein, geboren op 30 jan 1580, vorst, overleden (78 jaar oud) op 5 aug 1658. Uit dit huwelijk geen kinderen.

2. Johan Edzard, geboren op 10 mei 1586, overleden (10 dagen oud) op 20 mei 1586.

3. Sabina Katharina (Sabina Catharina) van Rietberg, geboren in 1582, zij wordt Katholiek in 1601, overleden (ongeveer 36 jaar oud) op 31 mei 1618, trouwt (resp. ongeveer 19 en ongeveer 35 jaar oud) op 4 mrt 1601 met haar oom Johan III (Jan) van Rietberg (van Oost-Friesland), zoon van Edzart II Cirksena en Catharina Wasa Princes van Zweden, geboren in 1566, hij wordt Katholiek, overleden (ongeveer 59 jaar oud) op 23 jan 1625. Uit dit huwelijk 11 kinderen.

Edzart II.Enno III.

 

Enno III trouwt (resp. ongeveer 34 en ongeveer 22 jaar oud) in 1598 met Anna van Holstein-Gottorp, dochter van Adolf van Sleeswijk-Holstein-Gottorp (van Sleeswijk-Holstein-Gottorf) en Christina van Hessen, geboren op 27 feb 1575, overleden (50 jaar oud) op 24 apr 1625.


Uit dit huwelijk 5 kinderen:

 

1. Edzard Gustaaf van Oost Friesland, geboren op 15 april 1599, overleden (13 jaar oud) op 18 april 1612.

2. Christina Sophia van Oost Friesland, geboren op 26 sepember 1609, overleden (48 jaar oud) te Frankfurt Am Main [Deu] op 20 maart 1658, trouwt (resp. 22 en 50 jaar oud) op 2 juni 1632 met Filips van Hessen-Butzbach, geboren op 26 dec 1581, overleden (61 jaar oud) op 28 apr 1643. Uit dit huwelijk geen kinderen.

3. Anna Maria van Oost Friesland, geboren op 23 jun 1601, overleden (33 jaar oud) op 4 sepember 1634, trouwt (resp. 21 en 33 jaar oud) op 4 september 1622 met haar neef Adolf Frederik I van Mecklenburg-Schwerin, zoon van Johan VII van Mecklenburg-Schwerin en Sophia van Sleeswijk-Holstein-Gottorp, geboren op 15 december 1588, overleden (69 jaar oud) op 27 februari 1658, (Adolf Frederik I trouwt (resp. ongeveer 46 en ongeveer 19 jaar oud) in 1635 met Maria Catharina van Braunsweig-Wolfenbutel, dochter van juliius Ernst van Brunswijk-Dannenberg en Maria Prinses van Oost Friesland.). Uit dit huwelijk 8 kinderen.

4. Rudolf Christiaan, geboren in 1602, graaf van Oost-Friesland van 1625 tot 1628, overleden (ongeveer 26 jaar oud) in 1628.

 

Rudolf Christiaan, graaf van Oost-Friesland van 1625 tot 1628.Rudolf Christiaan Cirksena van Oost-Friesland

 

Hij volgt in 1625 zijn vader op als graaf van Oost-Friesland. Rudolf Christiaan Cirksena bereikt een vergelijk met de standen van Oost-Friesland, die hem daarop huldigen, zelfs in Emden. Tijdens zijn regering wordt ook Harlingerland eindelijk bij Oost-Friesland gevoegd. Ook tijdens zijn regeerperiode begint de veenkolonisering in Oost-Friesland, als vier burgers van Emden in 1633 het Timmelerveen stichten, het huidige Großefehn. Hij sterft op 26-jarige leeftijd, na een steek in het oog bij een gevecht. In het volgende artikel meer over hem.

 

Afb. links: Rudolf Christiaan, graaf van Oost-Friesland van 1625 tot 1628.

5. Ulrich II, geboren op 6 juli 1605, graaf van Oost-Friesland van 1628 tot 1648, overleden (43 jaar oud) op 1 nov 1648, trouwt (resp. ongeveer 25 en ongeveer 24 jaar oud) in 1631 met Juliana van Hessen-Darmstadt, dochter van Lodewijk V van Hessen-Darmstadt en Magdalena van Brandenburg, geboren op 14 apr 1606, overleden (52 jaar oud) op 15 jan 1659. Uit dit huwelijk 3 zonen.

 

Ulrich II, graaf van Oost-Friesland, 1628-1648.Afb. links: Ulrich II, graaf van Oost-Friesland, 1628-1648.

 

Ulrich II van Oost-Friesland
Na de dood van zijn broer Rudolf Christiaan in 1628 wordt Rudolf II graaf van Oost-Friesland. Tijdens zijn regeerperiode valt de dertigjarige oorlog, waarbij de bevolking van Oost-Friesland veel te lijden heeft van de troepen van Mansfeld. De enige uitzondering is Emden, omdat de kort tevoren gebouwde Emder Wall de stad behoedt van de vreemde troepen.

 

In een volgend artikel meer over hem.

 

Zelf houdt Ulrich van eten en drinken en doet weinig om het leed van de bevolking te lenigen. Midden in de oorlog laat hij in Aurich een park, de julianenburg, aanleggen voor zijn vrouw, juliiana, dochter van Lodewijk V van Hessen-Darmstadt. Zijn weduwe neemt na zijn dood het regentschap waar voor hun minderjarige kinderen, Enno Lodewijk en George Christiaan.

 


Enno III.Rudolf Christiaan.Ulrich II.Adolf.Adolf Frederik I.

 

 

juliiana.Lodewijk V.

 

 

  Gerelateerde artikels  
  Voorafgaand artikel Edzart II Cirksena van Oost-Friesland (1532-1599) )1540-1599)
  Volgend artikel Rudolf Christiaan van Oost-Friesland (1602-1628) (1625-1628)

 

 

Bronnen, referentie Bronnen:
1. Die Begründung der Erstgeburtsnachfolde im ostfriesischen Grafenhuas der Cirksen (HH Hobbing), Type: Boek, Schrijver: Hans Heinrich Hobbing. Plaats: Aurich [Dld], Uitgegeven: 1915.
2. Ostfriesland bis zum Aussterben seines Fürstenhauses (H. Reimers), Type: Boek, Schrijver: Heinrich Reimers, Plaats: Bremen, Dld, Uitgegeven: 1925.
3. Das Geschlecht Cirksena (E. Esselborn), Type: Boek, Schrijver: Ernst Esselborn, Plaats: Berlijn [Dld], Uitgegeven: 1945; Wikpedia, de vrije encyclopedie.

 

 

Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres (zie rode balk boven). Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.

Hoogeveen, 8 september 2009.
Revisie: 20 november 2020.
Update: 12 december 2020.
Revisie: 6 september 2024.
Samenstelling: © Harm Hillinga.
Menu Artikelen.
Terug naar de HomePage.
Top